• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آرتور پیگو

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آرتور پیگو از اساتید دانشگاه کمبریج و از اقتصاددانان مکتب کمبریج بود. وی به‌عنوان نظریه‌پرداز اقتصاد رفاه قدیم مشهوربود.



آرتور پیگو در ۱۸ نوامبر ۱۸۷۷ در شهر راید در جزیره ویت جنوب انگلستان متولد شد. وی فرزند یک افسر بازنشسته ارتش بود. او در جوانی بورس تحصیلی مدرسه مشهور‌ هارو را به‌دست آورد و از همان جا برنده بورس تحصیلی کالج کبینگز در دانشگاه کمبریج شد. پیگو در سال ۱۹۰۱ بعد از انتشار پایان‌نامه خود به تدریس اقتصاد در دانشگاه کمبریج پرداخت؛ کاری که بدون وقفه تا جنگ جهانی دوم ادامه داشت. او در ابتدا به‌عنوان یک سخنران برجسته شناخته شد و اصرار او به دانشجویان که «هرچه بخواهید آلفرد مارشال گفته است»، در اشاعه اقتصاد مارشالی در سال‌های بین دو جنگ نقش عمده‌ای ایفا کرد. وی از سال ۱۹۲۷ به‌دلیل بیماری و ضعف قوای بدنی، ‌ فعالیت‌های تدریس و تالیف را به‌شدت کم کرد و به‌تدریج از امور علمی دور شد و سرانجام در ۷ دسامبر ۱۹۵۹ درگذشت.
[۱] بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ جهان، حسن گلریز، تهران، نی، ۱۳۷۵، ص۳۴.

پیگو از اقتصاددانان مکتب کمبریج است. دانشگاه کمبریج، در پرتو تعالیم مارشال (که خود پایه‌گذار مکتب اقتصادی کمبریج است)، بزرگترین مرکز مطالعات اقتصادی کشورهای انگلیسی‌زبان شناخته شده بود. در این مرکز، اقتصاددانانی چون آرتور پیگو و جان مینیارد کینز (John Maynard Keynes: ۱۸۸۳-۱۹۴۶) تربیت شدند.
[۲] تفضلی، فریدون، تاریخ عقاید اقتصادی (از افلاطون تا دوره معاصر)، تهران، نی، ۱۳۷۲، چاپ اول، ص۲۴۹.
پیگو به‌عنوان نظریه‌پرداز اقتصاد رفاه قدیم مشهور است. این امر به مقوله شکست بازار نیز ارتباط پیدا می‌کند که مورد علاقه شدید پیگو است.
[۳] دادگر، یدالله، تاریخ تحولات‌اندیشه اقتصادی، قم، انتشارات دانشگاه مفید، ۱۳۸۳، چاپ اول، ص۴۰۱.



۱. پایان‌نامه "رابرت براونینگ به‌عنوان یک معلم مذهبی"‌ که در سال ۱۹۰۱ به چاپ رسید.
۲. تعرفه‌های گمرکی؛ که در سال ۱۹۰۳ چاپ شد.
۳. صلح صنعتی؛ که در سال ۱۹۰۵ منتشر شد.
۴. حقوق گمرکی؛ که در سال ۱۹۰۶ نگاشته و به‌طبع رسید.
۵. ثروت و رفاه؛ در سال ۱۹۱۲ به چاپ رسید.
۶. بیکاری؛ که در سال ۱۹۱۴ منتشر شد.
۷. مقاله‌ای درباره ارزش پول؛ که در سال ۱۹۱۷ از وی باقی مانده است.
۸. کتاب مشهور او با نام اقتصاد رفاه؛ که در سال ۱۹۲۰ به طبع رسید.
۹. مقاله‌هایی در اقتصاد کاربردی؛ که در سال ۱۹۲۳ منتشر کرد.
۱۰. نوسانات صنعتی؛ که در سال ۱۹۲۷ نشر پیدا کرد.
۱۱. مطالعه‌ای در مالیه عمومی؛ که در سال ۱۹۲۸ از وی به جا ماند.
۱۲. نظریه بیکاری؛ که در سال ۱۹۳۳ به چاپ رسید.
۱۳. اقتصاد وضعیت ایستا؛ که را در سال ۱۹۳۵ منتشر ساخت.
۱۴. سوسیالیسم در مقابل سرمایه‌داری؛ که در سال ۱۹۳۷ نشر یافت.
۱۵. اشتغال و تعادل؛ که در سال ۱۹۴۱ از خود بر جای گذاشت.
۱۶. درآمد، مقدمه‌ای در اقتصاد؛ چاپ شده در سال ۱۹۴۶.
۱۷. حجاب پول؛ که در سال ۱۹۴۹ از وی چاپ شده است.
۱۸. بازنگری نظریه عمومی کینز؛ که در جواب انتقادات کینز در سال ۱۹۵۰ مطرح ساخت.
۱۹. مقالاتی در اقتصاد؛ که در سال ۱۹۵۲ به چاپ رسید.
[۴] بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ قبل از کینز، غلامعلی فرجادی، بی‌جا، وثقی، ۱۳۷۵، ص۱۹۳-۱۹۵.



در قرن هجدهم، فیزیوکرات‌ها و کلاسیک‌ها معتقد بودند که اگر هرکس به‌دنبال نفع شخصی خود باشد، نظم طبیعی در جامعه حاکم خواهد شد و لذا برای رسیدن به رفاه کل، باید رفاه و آسایش افراد در بستر رقابت به‌وجود بیاید.
[۵] ایسینگ، اُتمار، تاریخ‌اندیشه‌ها و عقاید اقتصادی،‌هادی صمدی، تهران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۴، ص۲۱۴.
[۶] ایسینگ، اُتمار، تاریخ‌اندیشه‌ها و عقاید اقتصادی،‌هادی صمدی، تهران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۴، ۲۱۹-۲۲۱.

در رفاه مد نظر پیگو، مطلوبیت افراد باهم جمع بسته می‌شود و نسبت به مطلوبیّت افراد دیگر مقایسه صورت می‌پذیرد. براساس این مفهوم باید تولید و توزیع را به‌گونه‌ای شکل داد که حداکثر رضایت‌مندی و لذّت، نصیب همه افراد گردد. پیگو، دو معیار برای افزایش میزان رفاه اقتصادی به‌کار برده است:

۳.۱ - افزایش تولید خالص ملی

افزایش تولید خالص ملی بدون افزایش عوامل به‌کار رفته؛ در این معیار، تولید خالص ملّی باید به حداکثر برسد. وی در این زمینه دونوع هزینه و فایده (ارزش) را مطرح می‌سازد:
۱) ارزش خصوصی و شخصی؛ ارزش تولید نهایی خصوصی یک عامل تولید، مساوی است با حاصل‌ضرب تعداد تولید نهایی (یعنی سهم تولیدکننده خصوصی) در قیمت بازار آن عامل.
۲) ارزش عمومی؛ ارزش محصول نهایی اجتماعی یک واحد از عامل تولید، عبارت است از مجموع قیمت کالاها و خدمات اضافی آن (خواه این کالاها و خدمات به تولیدکنندگان تعلّق گیرد یا از طریق عوارض و آثار خارجی به دیگران برسد.)
پیگو بیان کرد که چنان‌چه تولید نهایی خالص اجتماعی بر تولید نهایی خالص خصوصی برتری یابد و بیشتر شود، در این صورت باید عوامل به‌کار رفته را از طریق مساعدت و سوبسیدها توسعه و افزایش داد و در صورت عکس، باید با کمک مالیات، آن‌ها را محدود کرد. وی با در نظر گرفتن "اثرات خارجی"، نشان داد که افزایش رفاه اقتصادی از طریق آنها ممکن است و این همان چیزی است که تخصیص بهینه منابع تولید (در تولید نهایی خالص خصوصی در یک اقتصاد رقابتی) انجام می‌دهد.
پیگو در مورد تولیدات همراه با پیآمد منفی، اضافه تولید نسبت به تولید کارآمد را عنوان می‌کند؛ که با داخلی نمودن پیآمد خارجی منفی برای رسیدن به سطح کارآیی تولید، کاهش می‌یابد. او در مواقعی که تولیدات، فایده‌ای خارجی ایجاد می‌کنند، سطح تولید را کمتر از تولید مطلوب پیش‌بینی می‌نماید؛ در اینجا سوبسید دولت می‌تواند افزایش تولید تا رسیدن به سطح تولید کارآمد را تضمین نماید. به‌همین جهت، مالیات، ابزار لازم برای تصحیح پیآمدهای خارجی تلقی می‌شود؛ تا هزینه‌های خارجی را داخلی نموده و در جهت تامین کارآیی تولید در زمان حضور فایده خارجی، یارانه ارائه نماید. مقدار سوبسید، به تفاوت بین سطح تولید خصوصی و تولید مطلوب اجتماعی بستگی دارد. در اینجا پیگو به موارد سوبسید (یارانه) کامل اشاره می‌کند که دولت، کلیه‌ی هزینه‌های تولید و ارائه کالاها را بر عهده می‌گیرد.
[۷] پژویان، جمشید، اقتصاد بخش عمومی (هزینه‌های دولت)، تهران، جنگل، ۱۳۸۱، ص۱۹-۲۰.


۳.۲ - تغییر درآمدهای ثروتمندان

تغییر توزیع درآمدهای ثروتمندان و طبقات دارا به سود طبقات ندار و فقیر؛ پیگو در این زمینه، توزیع برابر درآمدها و به‌همراه آن، قابلیت مقایسه سود و منفعت بین اشخاص را به‌شرط برابری توزیع کامل (شبیه تابع مطلوبیت) مطرح ساخت. وی اظهار داشت که در حالت احراز و استقرار تابع سود اکیداً محدب، وصول به حداکثر مطلوبیت‌ها از طریق توزیع برابر آنها، ‌حاصل می‌شود.
[۸] ایسینگ، اُتمار، تاریخ‌اندیشه‌ها و عقاید اقتصادی،‌هادی صمدی، تهران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۴، ص۲۲۱-۲۲۲.



کتاب نظریه بیکاری پیگو، به کینز امکان داد که از آن، به‌عنوان یک متن اقتصاد کلاسیک نمونه استفاده کند و اقتصاد کلاسیک را مردود بداند. پیگو که غیرمنصفانه زیر تازیانه‌های کینز قرار گرفته بود (در حالی‌که هفته‌ای یک‌بار با کینز صبحانه می‌خورد.) در پایان عمر، متواضعانه اعتراف کرد که کینز تا حدود زیادی در رد نظریه اقتصاد کلاسیک محق بوده است.
[۹] ‌هایلبرونر، رابرتل، بزرگان اقتصاد، احمد شهسا، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۰، ص۲۹۴.
[۱۰] بلاگ، مارک، بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ جهان، حسن گلریز، تهران، نی، ۱۳۷۵، ص۳۳.

آنچه کینز از کتاب نظریه بیکاری پیگو استنباط کرده، همانی نیست که منظور نظر پیگو بوده است. به‌خصوص پیگو نگفته که تنها چهره "بحران بزرگ" دهه ۱۹۳۰، پایین آوردن دستمزدها بوده است. پیگو هم مثل کینز معتقد بود که دستمزدهای واقعی را عملاً نمی‌توان خیلی پایین آورد و نیز امور عمومی را چاره‌ای برای رفع بیکاری می‌دانست. بسیاری از آثار پیگو حاوی نکاتی است که بعدها در علم اقتصاد و به‌خصوص نظریه پولی مورد توجه قرار گرفت. برای نمونه، پیگو در کتاب بیکاری، مفهوم "ضریب متوازن" را مطرح کرده که کینز ۲۳ سال بعد به او رشک برد. پیگو در مقاله‌ای تحت عنوان ارزش پول، در سال ۱۹۱۷مفهوم "اثر موازنه واقعی" را مطرح کرد؛ که اقتصاددان دیگری به‌نام پاتینکین (Don Patinkin: ۱۹۲۲-۱۹۹۵) در کتاب مشهور پول، بهره و قیمت‌ها که در سال ۱۹۵۶ تالیف کرد، به‌نام خود شرح و بسط داده است.
[۱۱] بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ جهان، حسن گلریز، تهران، نی، ۱۳۷۵، ص۳۵.



۱. بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ جهان، حسن گلریز، تهران، نی، ۱۳۷۵، ص۳۴.
۲. تفضلی، فریدون، تاریخ عقاید اقتصادی (از افلاطون تا دوره معاصر)، تهران، نی، ۱۳۷۲، چاپ اول، ص۲۴۹.
۳. دادگر، یدالله، تاریخ تحولات‌اندیشه اقتصادی، قم، انتشارات دانشگاه مفید، ۱۳۸۳، چاپ اول، ص۴۰۱.
۴. بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ قبل از کینز، غلامعلی فرجادی، بی‌جا، وثقی، ۱۳۷۵، ص۱۹۳-۱۹۵.
۵. ایسینگ، اُتمار، تاریخ‌اندیشه‌ها و عقاید اقتصادی،‌هادی صمدی، تهران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۴، ص۲۱۴.
۶. ایسینگ، اُتمار، تاریخ‌اندیشه‌ها و عقاید اقتصادی،‌هادی صمدی، تهران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۴، ۲۱۹-۲۲۱.
۷. پژویان، جمشید، اقتصاد بخش عمومی (هزینه‌های دولت)، تهران، جنگل، ۱۳۸۱، ص۱۹-۲۰.
۸. ایسینگ، اُتمار، تاریخ‌اندیشه‌ها و عقاید اقتصادی،‌هادی صمدی، تهران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۴، ص۲۲۱-۲۲۲.
۹. ‌هایلبرونر، رابرتل، بزرگان اقتصاد، احمد شهسا، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۰، ص۲۹۴.
۱۰. بلاگ، مارک، بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ جهان، حسن گلریز، تهران، نی، ۱۳۷۵، ص۳۳.
۱۱. بلاگ، مارک، اقتصاددانان بزرگ جهان، حسن گلریز، تهران، نی، ۱۳۷۵، ص۳۵.



سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «آرتور پیگو»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۷/۲۳.    



جعبه ابزار