• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اکثریت قوم ثمود (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ایمان نیاوردن اکثریت قوم ثمود، به رغم مشاهده نشانه‌های الهی از آیات قرآن کریم استفاده می شود.



ثمود، قوم صالح علیه‌السّلام بودند و در پی تکذیب و کشتن ناقه او با عذاب زلزله و صاعقه نابود شدند. خداوند در سوره ذاریات با شیوه انذار و برای فراهم ساختن زمینه روانی لازم برای پذیرش آموزه‌های معادشناختی، سوگندهایی متعدد یاد می‌کند که وعده هایش صادق است و حتما محقق خواهد شد؛ آن گاه وعده عذاب به اقوامی مانند ثمود و تحقق آن را به عنوان نمونه عینی یادآور می‌شود: «... وفی ثَمودَ اِذ قیلَ لَهُم تَمَتَّعوا حَتّی حین• فَعَتَوا عَن اَمرِ رَبِّهِم فَاَخَذَتهُمُ الصّـعِقَةُ وهُم یَنظُرون...».


در ادامه دعوت صالح علیه‌السّلام گروهی از افراد فقیر و فرودست
[۳] جامع البیان، طبری، ج۸، ص۳۰۱.
[۵] التفسیر الکبیر، رازی، ج۱۴، ص۱۶۵.
قوم به آیین جدید گرویدند و در مقابل، گروهی دیگر از آنان
[۶] الکشاف، زمخشری، ج۲، ص۹۰.
به پیروی از سران و اشراف قوم بر کفر و انکار خویش پای فشردند: «قالَ المَلاَُ الَّذینَ استَکبَروا مِن قَومِهِ لِلَّذینَ استُضعِفوا لِمَن ءامَنَ مِنهُم اَتَعلَمونَ اَنَّ صــلِحـًا مُرسَلٌ مِن رَبِّهِ قالوا اِنّا بِما اُرسِلَ بِهِ مُؤمِنون• قالَ الَّذینَ استَکبَروا اِنّا بِالَّذی ءامَنتُم بِهِ کـفِرون». گزارش گفت و گوی کافران و مؤمنان قوم پس از اشاره صالح علیه‌السّلام به آمدن و آیت بودن شتر نشان می‌دهد که ایمان گروه یادشده پس از آمدن شتر بوده است. تاکید آن‌ها بر ایمان خویش در پاسخ گروه مقابل به ویژه با توجه به موقعیت فرودست اجتماعی آنان می‌تواند مؤید این باشد. گروه مؤمنان افزون بر استضعاف، در اقلیت نیز بوده‌اند: «... وما کانَ اَکثَرُهُم مُؤمِنین». با ایمان آن‌ها جامعه ثمود دچار اختلاف و دودستگی شده، به دو گروه متخاصم مومن و کافر تقسیم گردید:
[۱۳] جامع البیان، ج۱۹، ص۲۰۷ - ۲۰۸.
«ولَقَد اَرسَلنا اِلی ثَمودَ اَخاهُم صــلِحـًا اَنِ اعبُدوا اللّهَ فَاِذا هُم فَریقَانِ یَختَصِمون»؛ گویا هر گروه با اعتقاد به حقانیت عقاید خویش بر بطلان باورهای گروه مقابل تاکید می‌کرده است.
کذبت ثمود المرسلین اذ قال لهم اخوهم صــلح الاتتقون فاخذهم العذاب ان فی ذلک لایة و ما کان اکثرهم مؤمنین.



۱. ذاریات/سوره۵۱، آیه۱-۲۳.    
۲. ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۳-۴۵.    
۳. جامع البیان، طبری، ج۸، ص۳۰۱.
۴. زاد المسیر، ابن جوزی، ج۲، ص۱۳۵.    
۵. التفسیر الکبیر، رازی، ج۱۴، ص۱۶۵.
۶. الکشاف، زمخشری، ج۲، ص۹۰.
۷. تفسیر نسفی، ج۲، ص۲۱.    
۸. المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۵، ص۳۷۲.    
۹. اعراف/سوره۷، آیه۷۵-۷۶.    
۱۰. اعراف/سوره۷، آیه۷۳.    
۱۱. اعراف/سوره۷، آیه۷۵.    
۱۲. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۵۸.    
۱۳. جامع البیان، ج۱۹، ص۲۰۷ - ۲۰۸.
۱۴. مجمع البیان، طبرسی، ج۷، ص۳۹۱.    
۱۵. تفسیر بیضاوی، ج۴، ص۲۷۰.    
۱۶. نمل/سوره۲۷، آیه۴۵.    
۱۷. مجمع البیان، طبرسی، ج۷، ص۳۹۱.    
۱۸. المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۵، ص۳۷۲.    
۱۹. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۴۱.    
۲۰. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۴۲.    
۲۱. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۵۸.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اکثریت قوم ثمود».    



جعبه ابزار