• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تزوکات تیموری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تَزوکات تیموری، کتابی تاریخی به فارسی منتسب به تیمور گورکانی و تحریر ابوطالب حسینی تربتی است.
تزوک یا تزوکات بخش‌های اول و دوم کتاب واقعات تیموری یا ملفوظات تیموری، منسوب به تیمور، است.
[۱] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۳، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.





درباره صحت انتساب این کتاب به تیمور تردید‌هایی وجود دارد.
نخستین بار چارلز ریو این کتاب را مجعول خواند،
[۲] دانشنامه جهان اسلام، چاپ اول، ذیل «تیمورلنگ».
سپس هرمان اِته
[۳] کارل هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۸۹، ترجمه با حواشی رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ ش.
و ادوارد براون
[۴] ادوارد گرانویل براون، تاریخ ادبی ایران، ج۳، ص۲۴۴، ج ۳: از سعدی تا جامی‌، ترجمه و حواشی علی اصغر حکمت، تهران ۱۳۵۷ ش.
و محمدتقی بهار
[۵] محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۱۹۰، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
به پیروی از او گفتند که ابوطالب حسینی تربتی، با بهره گیری از یادداشت‌های وقایع نگاران در باره حوادث زندگی تیمور و آثار مورخانی چون نظام الدین شامی ‌و شرف الدین علی یزدی، تزوکات تیموری را تألیف کرده و بعد مدعی شده که آن را از اصل ترکی به فارسی ترجمه کرده است.
نظام الدین شامی ‌
[۶] نظام الدین شامی‌، ظفرنامه، ج۱، ص۱۱، چاپ پناهی سمنانی، تهران ۱۳۶۳ ش.
و شرف الدین علی یزدی در تألیف آثارشان ( ظفرنامه ) از این یادداشت‌ها استفاده کرده‌اند.
[۷] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۵، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.




تاریخ دقیق تألیف کتاب مشخص نیست، ولی از آن‌جا که حسینی تربتی این کتاب را به شاه جهان (حک: ۱۳۰۷ـ ۱۰۶۸/ ۱۶۲۸ـ ۱۶۵۸) تقدیم کرده،
[۸] کارل هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۸۸ـ۲۸۹، ترجمه با حواشی رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ ش.
حدوداً بین سالهای ۱۰۳۶ تا ۱۰۴۷/ ۱۶۲۷ـ۱۶۳۷ تألیف شده و بدون شک حسینی تربتی قصد داشته است به تقلید از تزوکات بابر یا بابرنامه ــ که به ترکی جغتایی بودــ اثری پدید آورد.
[۹] ادوارد گرانویل براون، تاریخ ادبی ایران، ج۳، ص۲۴۴، ج ۳: از سعدی تا جامی‌، ترجمه و حواشی علی اصغر حکمت، تهران ۱۳۵۷ ش.




حسینی تربتی، به گفته خودش، اصل این کتاب را در کتابخانه جعفرپاشا، حاکم یمن ، دیده بوده است.
شاه جهان در ۱۰۴۷/ ۱۶۳۷ از محمد افضل، پسر تربیت خان بخاری، خواست تا با استفاده از ظفرنامه نظام الدین شامی‌، تزوکات را تکمیل و آن را تصحیح و تحریر نماید.
[۱۰] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۱۱] کارل هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۸۹، ترجمه با حواشی رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ ش.




در تزوکات تیموری از مطالب گوناگون‌ به‌طور پراکنده و نامنظم، در قالب دو مقاله (گفتار)، سخن به میان آمده است.

۴.۱ - مقاله اول


مقاله اول، «تدبیرات و کنکاش»، در باره سازماندهی امور جهانداری و شور و مشورت در باره این امور و لشکرکشی دشمن است و در آن بر لزوم حزم و احتیاط و تجربه و کنکاش و حتی تفأل زدن به قرآن تصریح شده است.
[۱۲] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۷۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۱۳] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۸۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۱۴] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.

در گزارش جنگ‌ها به تعداد سپاهیان تیمور، اشاره بسیار شده است؛ گاه تعداد سواران هشتاد هزار تن ذکر شده و گاه به اغراق گفته شده است «لشکری بیش‌تر از مور و ملخ».
[۱۵] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۲۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۱۶] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۲۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.

در این کتاب سنوات حوادث بندرت ذکر شده
[۱۷] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۲۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
و آرزوی تسخیر هند ، موجب شده تا صحبت از قیصر و فغفور و خاقان و شهنشاه به میان آید.
[۱۸] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.


۴.۲ - مقاله دوم


مقاله دوم با ذکر جنگ‌های تیمور برای ترویج و تقویت دین اسلام آغاز شده و در ادامه از محترم داشتن علما و حکما و محدّثان و مشایخ صوفیان و عارفان و منشیان مطالبی آمده،
[۱۹] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۰۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۲۰] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۱۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۲۱] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۱۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
لیکن در این باره که ابن عرب شاه، تیمور را در چهارده سالگی دیده و در باره ملاقات ابن خلدون با تیمور ذکری نشده است.
[۲۲] ابن خلدون، ج۷، ص۷۲۸ـ ۷۳۷.

تیمور به ابن خلدون مأموریت داده بود تا گزارش‌های مفصّلی در باره اخبار حکام و رعایا و سپاهیان کشورش، مراکش ، عرضه کند.
[۲۳] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۳۴۸ـ۳۵۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.

در مقاله دوم، در باره قرامطه و کشتار مسلمانان در روز عرفه در مکه
[۲۴] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۸۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
و ایمان آوردن دسته جمعی صد هزار ترک در صحرای لار مطالبی آمده است.
[۲۵] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۸۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.

در این کتاب واژه تزوک اغلب به معنای سازماندهی و گاه به معنای نهاد و بنیان آمده است.
[۲۶] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۷۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۲۷] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۳، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.


۴.۳ - نوع تقسیم مطالب در تزوکات


بر خلاف آداب و رسوم ترکی و مغولی که در آن تُقوز (تغوز، به معنای نُه تایی) مقدّس شمرده می‌شود در تزوکات تیموری بیش‌تر مطالب به دوازده
[۲۸] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۵۸ـ۱۷۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
و بندرت به سیزده بخش تقسیم شده
[۲۹] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۸ـ۷۶، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
و توضیحات هم اغلب در دوازده مرحله آمده است.
[۳۰] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۰۴ـ۲۱۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۳۱] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۲۰ـ ۲۲۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.


۴.۴ - استفاده از اصطلاحات نظامی‌


در این کتاب، مانند تاریخ جهانگشای جوینی ، از واژگان و اصطلاحات نظامی‌ترکی و مغولی استفاده شده است.
[۳۲] محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۹۶، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
[۳۳] محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۱۶۶، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
[۳۴] محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۲۴۲، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
[۳۵] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۳۶] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۴۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.

ذکر واحد شمارش، که مبحث مهمی ‌در نگارش متون تاریخی است و دقت مورخ را نشان می‌دهد، رعایت نشده و فقط یک بار واحد شمارش «زنجیر» برای فیل به کار رفته است.
[۳۷] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.




تزوکات تیموری نسبت به دیگر کتاب‌های تاریخی این دوره، مانند ظفرنامه شرف الدین علی یزدی و ظفرنامه نظام الدین شامی‌، ارزش تاریخی کمتری دارد.
تکرار مطالب و مضامین با عناوین نسبتاً مشابه، از انسجام کتاب و خوش آهنگی جملات آن کاسته است.



نخستین بار ویلیام دیوی تزوکات تیموری را به انگلیسی ترجمه و با همکاری جوزف وایت، همراه با متن فارسی در ۱۱۹۷/ ۱۷۸۳ در آکسفورد منتشر کرد.
این کتاب در ۱۱۹۹/ ۱۷۸۵ در کلکته و ترجمه آن به اردو در دهلی منتشر شد.
تأثیر نثر تزوکات تیموری در ترجمه آن به زبان انگلیسی مشهود است.
[۳۸] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۷، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۳۹] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۳، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۴۰] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۷، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.

لویی ماتیو لانگلس آن را به فرانسه ترجمه و در ۱۲۰۱/ ۱۷۸۷ منتشر کرد.
چارلز استوارت این کتاب را با نام ملفوظات تیموری در ۱۲۴۶/ ۱۸۳۰ به چاپ رساند.
در ۱۲۸۵ رضاقلیخان هدایت توزک تیموری یا تدابیرالملوک را به ضمیمه کتابی دیگر در تهران منتشر کرد.
[۴۱] تیمور گورکان، تزوکات تیموری، مقدمه مینوی، ص ۳ـ۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
[۴۲] خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی فارسی، ج ۱، ستون ۱۴۴۵، تهران ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ ش.

این کتاب در ۱۳۴۲ ش در تهران با مقدمه مجتبی مینوی از روی چاپ ۱۷۸۳ افست شد.



(۱) ابن خلدون.
(۲) کارل هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ترجمه با حواشی رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ ش.
(۳) ادوارد گرانویل براون، تاریخ ادبی ایران، ج ۳: از سعدی تا جامی‌، ترجمه و حواشی علی اصغر حکمت، تهران ۱۳۵۷ ش.
(۴) محمدتقی بهار، سبک شناسی، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
(۵) تیمور گورکان، تزوکات تیموری، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
(۶) خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی فارسی، تهران ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ ش.
(۷) نظام الدین شامی‌، ظفرنامه، چاپ پناهی سمنانی، تهران ۱۳۶۳ ش.


 
۱. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۳، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲. دانشنامه جهان اسلام، چاپ اول، ذیل «تیمورلنگ».
۳. کارل هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۸۹، ترجمه با حواشی رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ ش.
۴. ادوارد گرانویل براون، تاریخ ادبی ایران، ج۳، ص۲۴۴، ج ۳: از سعدی تا جامی‌، ترجمه و حواشی علی اصغر حکمت، تهران ۱۳۵۷ ش.
۵. محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۱۹۰، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
۶. نظام الدین شامی‌، ظفرنامه، ج۱، ص۱۱، چاپ پناهی سمنانی، تهران ۱۳۶۳ ش.
۷. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۵، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۸. کارل هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۸۸ـ۲۸۹، ترجمه با حواشی رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ ش.
۹. ادوارد گرانویل براون، تاریخ ادبی ایران، ج۳، ص۲۴۴، ج ۳: از سعدی تا جامی‌، ترجمه و حواشی علی اصغر حکمت، تهران ۱۳۵۷ ش.
۱۰. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۱. کارل هرمان اته، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۸۹، ترجمه با حواشی رضازاده شفق، تهران ۱۳۵۶ ش.
۱۲. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۷۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۳. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۸۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۴. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۵. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۲۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۶. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۲۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۷. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۲۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۸. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۱۹. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۰۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۰. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۱۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۱. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۱۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۲. ابن خلدون، ج۷، ص۷۲۸ـ ۷۳۷.
۲۳. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۳۴۸ـ۳۵۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۴. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۸۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۵. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۸۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۶. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۷۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۷. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۳، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۸. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۵۸ـ۱۷۲، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۲۹. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۸ـ۷۶، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۳۰. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۰۴ـ۲۱۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۳۱. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۲۰ـ ۲۲۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۳۲. محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۹۶، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
۳۳. محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۱۶۶، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
۳۴. محمدتقی بهار، سبک شناسی، ج۳، ص۲۴۲، تهران ۱۳۵۵ـ۱۳۵۶ ش.
۳۵. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۳۶. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۴۰، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۳۷. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۸، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۳۸. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۷، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۳۹. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۲۳، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۴۰. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، ج۱، ص۱۳۷، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۴۱. تیمور گورکان، تزوکات تیموری، مقدمه مینوی، ص ۳ـ۴، تحریر ابوطالب حسینی تربتی به فارسی، آکسفورد ۱۷۷۳، چاپ افست تهران ۱۳۴۲ ش.
۴۲. خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی فارسی، ج ۱، ستون ۱۴۴۵، تهران ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ ش.




دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تزوکات تیموری»، شماره۳۵۲۱.    



جعبه ابزار