اصولیان معنای حقیقی در موارد نامعلوم بودن معناى حقیقیلفظ، براى تشخیص معناى حقیقى از مجازى، نشانههایى بیان کردهاند که مهمترین آنها عبارتند از:
۱. تبادر، یعنى خطور معناى مشکوک از لفظ به ذهن هنگام استعمال آن بدون وجود قرینهاى بر آن معنا.
۲. عدمصحتسلبلفظ از معناى مشکوک.
۳. صحتحمللفظ بر معناى مشکوک.
۴. اطراد، یعنى شیوع کاربرد لفظ در مصادیق مختلف معناى مشکوک به یک اعتبار.
درجایى که معناى حقیقىلفظ، معلوم، لیکن مراد متکلم از جهت اراده معناى حقیقى یا مجازىمشکوک باشد، اصل حقیقت- که یکى از اصوللفظى است- جارى، و بر اساس آن کلام بر معناى حقیقى حمل مىشود و در نتیجه عذر شنونده در مخالفت با حقیقت و نیز عذر گوینده در ادعاى معناى مجازى پذیرفته نخواهد بود؛ چرا که اصل یاد شده بر هر دو حجت است.
