سجده قضایی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سجده قضایى به سجده ای که در هنگام
نماز فراموش شده و بعد از نماز باید انجام بگیرد گفته می شود .
سجده قضایى
سجده به جا آورده شده بعد از سلام به جهت فراموشى آن در نماز گفته می شود.
از آن در باب
صلات سخن گفته اند.
ترک عمدى یک
سجده و نیز ترک عمدى و سهوى دو سجده موجب
بطلان نماز است؛ لیكن با ترک سهوى یک سجده
نماز باطل نمى شود؛ اما اگر قبل از
ركوع متذكر شود باید برگردد و آن را به جا آورد و چنانچه پس از
ركوع یاد آور شود نمازش صحیح است؛ لیكن بنابر قول
مشهور باید پس از سلام نماز قضاى آن را به جا آورد.
البته در این صورت، به قول
مشهور، علاوه بر قضاى سجده، دو
سجده سهو نیز
واجب مى شود.
چنانچه ترک سهوى یک سجده در ركعت آخر نماز صورت گیرد، با تذكر آن در اثنا یا بعد از
تشهد و قبل از سلام باید آن را تدارک كند و
تشهد را دوباره بخواند؛
اما اگر بعد از سلام
نماز متذكر شود، در اینكه باید قضاى سجده را به جا آورد یا واجب است بر گردد و سجده را تدارک كند و دوباره تشهد و سلام را بگوید، اختلاف است. البته بنابر قول دوم، به جهت سلام بى جا و اضافى، به قول مشهور باید دو
سجده سهو نیز به جا آورد. برخى به جهت تشهد اضافى دو سجده سهو را نیز واجب دانسته اند.
رعایت همه شرایط سجده نماز، از قبیل
طهارت داشتن و روبه
قبله بودن در سجده قضایى نیز لازم است؛
لیكن در اینكه وجوب آن فورى است و در نتیجه فاصله انداختن بین آن و نماز
جایز نیست، یا آنكه وجوبش فورى نیست، اختلاف است. بنابر قول به فورى بودن آن، آیا فاصله انداختن بین آن دو، به عملى كه انجام دادن عمدى یا سهوى آن نماز را
باطل مى كند یا تنها ارتكاب عمدى آن
باطل كننده نماز است و او از روى عمد آن را انجام دهد، موجب بطلان نماز مى گردد و باید آن را اعاده كند، یا موجب بطلان نماز نمى شود و به جا آوردن سجده قضایى كفایت مى كند؟ مسئله اختلافى است.
حكم یاد شده درباره سجده قضایى اختصاص به
نماز واجب دارد. به جا آوردن
سجده فراموش شده در نماز
مستحب لازم نیست.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۴، ص ۳۹۹.
