فضائل الأشهر الثلاثة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مؤلف این کتاب
شیخ صدوق ، ابو جعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (۳۰۵- ۳۸۱ هجری) می‌باشد وی از چهره‌های برجسته
فقها و روات
شیعه در
قرن چهارم هجری است.
کتاب، مجموعه روایاتی است از حضرت
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و
ائمه معصومین علیهم‌السّلام که در فضیلت
ماه رجب و
شعبان و
رمضان روایت شده است.
شیخ صدوق در این کتاب به
مستحبات و اعمال این سه ماه نیز اشاره دارد.
این کتاب شامل سه کتاب است به نام‌های: «فضائل شهر رجب»، «فضائل شهر شعبان» و «فضائل شهر رمضان».
شیخ صدوق، خود نیز به این کتاب‌ها به طور مستقل اشاره دارد؛ ولی به دلیل کتابت همراه با هم، به نام «فضائل الاشهر الثلاثة» مشهور شده‌اند و به عنوان یک کتاب مطرح گردیده‌اند.
کتاب حاضر، مانند دیگر کتاب‌های شیخ صدوق، پیوسته مورد توجه
علما و
فقهای شیعه قرار گرفته و از معتبرترین اصول روایی شیعه به شمار می‌آید. روایات آن نیز در بسیاری از مجموعه‌های روایی بزرگ شیعه مانند «
بحار الانوار » و «
مستدرک الوسائل » و... نقل شده است.
این کتاب در شناخت فضیلت
دعا و نمازهای مستحبی و اعمال ماه رجب و شعبان و رمضان کتابی بس ارزشمند و قابل توجه است.
متن کتاب گرفته شده از روایات
اهل بیت رسول خدا است که تنها راه شناخت شیوه
مناجات و تضرع به درگاه الهی می‌باشد.
همچنین این کتاب یکی از ارزشمندترین منابع کتاب‌های دعا مانند
مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی به شمار می‌آید.
شیخ صدوق، که خود یکی از بزرگ‌ترین روات شیعه به شمار می‌آید، عمر خود را صرف شنیدن و نقل روایات اهل بیت
عصمت و طهارت نمود تا سخنان گهربار آن بزرگواران را حفظ نموده و به گوش آیندگان برساند.
وی با نگارش این کتاب خدمتی بزرگ در راه شناخت شیوه مناجات و راز و نیاز با آفریدگار
جهان از زبان اهل بیت رسول خدا نموده است.
علامه، شیخ
آقا بزرگ تهرانی درباره این کتاب می‌فرماید: کتاب فضائل الاشهر الثلاثة نوشته صدوق است.
محدث نوری در کتاب‌های خود و
علامه مجلسی در بحار الانوار از آن روایت نقل نموده‌اند.
این کتاب در سه بخش است: ۱-
فضائل رجب ۲-
فضائل شعبان ۳-
فضائل رمضان ؛ که هر یک کتابی مستقل و مختصر می‌باشند و شیخ صدوق در «
من لا یحضره الفقیه » به هر یک مستقلا اشاره دارد؛ ولی به دلیل اختصار و همراه بودن، سه بخش در یک کتاب و به یک عنوان مشهور شده‌اند و آن فضائل الاشهر الثلاثة است.
این کتاب شامل ۱۵۸ حدیث است که در سه بخش مجزا آمده‌اند.
بعضی موضوعات بحث شده در کتاب عبارتند از:
فضیلت اهل رجب، پاداش روزه اول و وسط و آخر ماه رجب، شعبان ماه رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است، معنای زیارت
خداوند در عرش، دعای افطار، ماه رمضان و
قرآن ، غسل‌های
شب قدر و شب‌های دیگر ماه رمضان، فضیلت شب و روز
عید فطر ، مهمانان خدا در ماه رمضان و اینکه علت برتری این امت
روزه ماه رمضان است.
۱. نسخه‌ای در کتابخانه امیرالمؤمنین علیه‌السّلام در
نجف اشرف.
۲. نسخه‌ای در کتابخانه آیت‌الله
سید محسن طباطبایی حکیم در نجف اشرف.
۳. نسخه‌ای در کتابخانه شیخ شیر محمد همدانی.
این نسخه توسط اهل فن نگاشته شده و به دست شیخ شیر محمد همدانی تصحیح و مقابله شده است.
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
