مقدمه صحت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مقدمه صحت، مقدمه دخیل در صحت ذی المقدمه می باشد.
مقدمه صحت، مقدمه‌ای است که در اتصاف
ذی المقدمه به
صحت نقش دارد، مانند:
طهارت که
شرط صحت نماز است؛ یعنی
نماز صحیح بدون آن محقق نمی‌شود.
در این که مقدمه صحت، در بحث
مقدمه واجب داخل است یا نه، اختلاف وجود دارد؛ گروهی از
اصولی‌ها ، هم چون مرحوم «
صاحب کفایه » معتقدند مقدمه صحت، به
مقدمه وجود برمی گردد و در محل نزاع داخل است، خواه
الفاظ عبادات برای
صحیح وضع شده باشد یا
اعم از آن، زیرا بر فرض که نماز برای خصوص صحیح وضع شده باشد، می‌توان گفت: طهارت، مقدمه وجودی نماز است، گر چه مقدمه صحت آن نیز می‌باشد، زیرا موضوع له نماز، همان نماز صحیح است و طهارت علاوه بر این که شرط صحت آن است، شرط وجود آن نیز می‌باشد. هم چنین است اگر لفظ نماز برای صحیح و فاسد، هر دو، وضع شده باشد، زیرا بحث ما در مقدمه واجب است، و
واجب ، یعنی آن چه که مورد
امر قرار گرفته است، و امر نیز فقط به نماز صحیح تعلق می‌گیرد؛ بنابراین، در این مبنا نیز آن چه که واجب است نماز صحیح می‌باشد و طهارت، هم شرط صحت آن و هم شرط وجود آن است.
در کتاب «
کفایة الاصول » آمده است:
«لا یخفی رجوع مقدمة الصحة الی مقدمة الوجود و لو علی القول بکون الاسامی موضوعة للاعم ضرورة ان الکلام فی مقدمة الواجب لا فی مقدمة المسمی باحدها...».
مرحوم «
آقا ضیاء » معتقد است که مقدمه صحت، گاهی به مقدمه وجود (که داخل در محل نزاع است) و گاهی به مقدمه وجوب (که داخل در محل نزاع نیست) برمی گردد. مورد اول، مانند: طهارت برای نماز، که از
مقدمات وجود می‌باشد، و مورد دوم، مانند: وقت نسبت به نماز، که پیش از آن وجوبی نیست ونماز پیش از وقت صحیح نمی‌باشد.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از « مقدمه صحت».
