• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مقسم علیه تقدیری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقسم علیه تقدیری، « جواب قسم » محذوف به قرینه را می‌گویند.



مقسم علیه یا جواب قسم ، گاهی حذف می‌شود؛ که به آن «مقسم علیه تقدیری» می‌گویند.


جواب قسم در صورتی حذف می‌شود که مقسم به بر جواب قسم محذوف دلالت کند.


۱. (ص والقرآن ذی الذکر)؛ « قسم به قرآن صاحب مقام ذکر » که جواب قسم تقدیری چنین است: «ان القرآن لحق». این جا مقسم به «قرآن» و صفت آن «ذوالذکر» است که این صفت ، متضمن تذکار بودن قرآن برای بندگان، و شرف و عظمت آن است و همه این‌ها بر مقسم علیه محذوف دلالت دارند؛ یعنی نشان دهنده این است که قرآن از ناحیه خداوند بوده است و چیزی بافته شده و کذب نیست.
۲. (قال الیس هذا بالحق قالوا بلی وربنا)؛ گفت آیا عذاب قیامت حق نبود؟ جواب دهند: قسم به پروردگارمان ( حق بود) » که جواب قسم تقدیری چنین است: «بلی و ربنا انه الحق».
[۴] عامر، فارس علی، ظاهرة القسم فی القرآن الکریم، ص(۷۳-۷۴).
[۵] ترکمانی، حسین علی، سوگندهای قرآن (پایان نامه)، ص۲۶۰.



مقسم علیه صریح .


۱. ص/سوره۳۸، آیه۱.    .
۲. انعام/سوره۶، آیه۳۰.    .
۳. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۴، ص(۵۸-۵۹).    
۴. عامر، فارس علی، ظاهرة القسم فی القرآن الکریم، ص(۷۳-۷۴).
۵. ترکمانی، حسین علی، سوگندهای قرآن (پایان نامه)، ص۲۶۰.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مقسم علیه تقدیری».    



جعبه ابزار