آلبلاغی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بلاغی، آل، از خاندانهای قدیم علمی
شیعه بود.
مؤسس این خاندان، که امروزه فضلا و دانشمندانی از آن در
ایران ،
عراق و
لبنان پراکنده اند،
شیخ محمد علی بلاغی (متوفی ۱۰۰۰) است. وی از فقها و علمای بزرگ قرن دهم و شاگرد
محقق اردبیلی بوده و برخی از تألیفات او عبارتاند از: شرح بر ارشاد الاذهان
علامه حلی ؛ شرح
اصول کافی ؛ حواشی بر بخش اصول معالم الدین و حواشی بر
من لایحضره الفقیه .
آل محبوبه با اظهار بی اطلاعی از وجه تسمیه این خاندان به بلاغی، از قول
شیخ جواد بلاغی •، این خاندان را به
ربیعه ، از
عشایر بزرگ عراق، نسبت داده و به شرح احوال هفده تن از علمای این خاندان پرداخته است.
معروفترین افراد خاندان بلاغی عبارتاند از:
شیخ عباس بن محمد علی (متوفی ۱۰۸۵)، فقیه، اصولی و صاحب حاشیه بر تهذیب؛
شیخ حسن بن عباس (متوفی بعد از۱۱۰۵)، از شاگردان علی بن زین الدین نواده
شهید ثانی و مدّقق شروانی، صاحب شرح
صحیفه سجادیه و تنقیح المقال، که اثر اخیر از منابع
روضات الجنات است؛ شیخ عباس بن حسن (متوفی بعد از۱۱۷۸)، فقیه، اصولی و صاحب رساله عملیه بغیة الطلّب و شرح الصحیفة السجادیة؛ شیخ محمد علی بن عباس (متوفی ۱۲۲۸)، فقیه و اصولی، از شاگردان وحید بهبهانی، بحرالعلوم،
کاشف الغطاء و سیدمحسن اعرجی، صاحب مطارح الانظار و نتایج الافکار، که شرح مبسوطی است بر تهذیب الاصولِ علاّ مه حلّی، و جامع الاقوال در فقه استدلالی؛ شیخ ابراهیم بن حسین (متوفی ۱۲۴۷)، فقیه، ادیب و شاگرد کاشف الغطاء. وی، که در بازگشت از سفر
حج به درخواست اهل جبل عامل در آنجا اقامت گزید، سرسلسله آل بلاغی در لبنان بوده است و نسل او در جبل عامل به نام بلاغی عاملی مشهورند؛ شیخ احمد بن محمد علی (متوفی ۱۲۷۱)، فقیه، اصولی، شاگرد سیّدعبدالله شُبّر و صاحب شرح بر تهذیب الاصول علامه حلی، شیخ طالب بن عباس (متوفی ۱۲۸۲). شاگرد صاحب جواهر، شاعر و مؤسس دو محفل ادبی مشهور در نجف به نامهای «معرکة بلاغیة» و «محفل بلاغیة»؛ محمد جواد بلاغی (۱۲۸۲ـ۱۳۵۲/ ۱۳۱۲ ش) که مشهورترین فرد از خاندان بلاغی است.
(۱) جعفر بن باقر آل محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، بیروت ۱۹۸۶.
(۲) محسن امین، اعیان الشیعة، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳.
(۳) محمد هادی امینی، معجم رجال الفکر و الا دب فی النجف خلال ألف عام، نجف ۱۳۸۴/ ۱۹۶۴.
(۴) سیدحسن صدر، تکملة امل الامل، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۶.
(۵) عباس قمی، کتاب الکنی و الالقاب، صیدا۱۳۵۸.
(۶) محمد علی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، تهران ۱۳۶۹ ش.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «آل بلاغی»، شماره۱۶۴۸.