• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیه کلاله صیفی•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آیه کلاله صیفی، آیه ۱۷۶ سوره نساء ، در باره سهم الارث خواهر و برادر پدر و مادری ؛ نازل شده در تابستان می‌باشد.



به آیه ۱۷۶ سوره نساء "آیه کلاله صیفی" می‌گویند: (یستفتونک قل الله یفتیکم فی الکلالة ان امرؤ هلک لیس له ولد وله اخت فلها نصف ما ترک وهو یرثهآ ان لم یکن لها ولد فان کانتا اثنتین فلهما الثلثان مما ترک وان کانوا اخوة رجالا ونساء فللذکر مثل حظ الانثیین یبین الله لکم ان تضلوا والله بکل شیء علیم)؛ "از تو )در باره کلاله ( فتوا می‌طلبند بگو خدا در باره کلاله فتوا می‌دهد اگر مردی بمیرد و فرزندی نداشته باشد و خواهری داشته باشد نصف میراث از آن اوست و آن )مرد نیز( از او ارث می‌برد اگر برای او( خواهر ) فرزندی نباشد پس اگر(ورثه فقط) دو خواهر باشند دو سوم میراث برای آن دو است و اگر (چند) خواهر و برادرند پس نصیب مرد مانند نصیب دو زن است خدا برای شما توضیح می‌دهد تا مبادا گمراه شوید و خداوند به هر چیزی داناست".


درباره کلاله دو آیه در قرآن هست که یکی در تابستان نازل شد و به آیه "کلاله صیفی" معروف است (آیه ۱۷۶ سوره بقره )، و دیگری در زمستان نازل شد و " آیه کلاله شتایی " نام گرفته است (آیه ۱۲ سوره نساء).


کلاله در اصطلاح به برادر و خواهر متوفا که از او ارث می‌برند اطلاق می‌شود.


این آیه نیز مانند آیه کلاله شتایی مقدار ارث برادران و خواهران را بیان می‌کند؛ با این تفاوت که آیه کلاله شتایی ناظر به بیان سهم الارث برادران و خواهران مادری است؛ ولی این آیه ناظر به سهم الارث خواهران و برادران پدری و مادری یا پدری تنها است.
گواه مطلب این است که معمولا کسانی که با واسطه به شخص متوفا وابسته‌اند، مقدار ارثشان به اندازه همان واسطه است؛ مثلا در بحث ما، برادران و خواهران مادری به اندازه مادر (یک سوم) سهم می‌برند، و برادران و خواهران پدری و یا پدری و مادری، سهم الارث پدر را (دو سوم) می‌برند، و چون آیه ۱۲ سوره نساء ارث کلاله (برادران و خواهران) را یک سوم دانسته و آیه ۱۷۶ سوره نساء سهم کلاله را دو سوم دانسته است، در می‌یابیم آیه ۱۲ سوره نساء سهم الارث کلاله مادری و آیه ۱۷۶ سهم الارث کلاله پدری یا پدری و مادری را با هم تشریع کرده است.
این مطلب را روایات اهل بیت علیه‌السّلام نیز تایید کرده‌اند.


همچنین برخی گفته‌اند: آیه "کلاله صیفی" آخرین آیه درباره احکام اسلامی است.
[۵] منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۵، ص۱۵۳.
[۶] حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱ -، اسباب النزول، ص۱۴۶.



آیه کلاله شتایی .


۱. نساء/سوره۴، آیه۱۷۶.    
۲. نساء/سوره۴، آیه۱۲.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۱۷۶.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۴، ص(۲۳۵-۲۳۸).    
۵. منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۵، ص۱۵۳.
۶. حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱ -، اسباب النزول، ص۱۴۶.
۷. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۸۶.    



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«آیه کلاله صیفی».    



جعبه ابزار