بهشت انابه کنندگان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انسان هایی که روی به درگاه خداوند می آورند از
لطف و فضل بسیار خداوند در
بهشت برخوردار میشوند که این، پاداش
انابه و بازگشت مستمر به درگاه خداست.
خداوند بهشت را پاداش ثبات در اطاعت از اوامر الهی و بازگشت بسوی ایشان قرار دادند.
وازلفت الجنة... • من خشی الرحمـن بالغیب وجاء بقلب منیب• ادخلوها بسلـم ذلک یوم الخلود (و بهشت را برای
پرهیزگاران نزدیک گردانند بی آنکه دور باشد •آنکه در نهان از
خدای بخشنده بترسد و با دلی توبه کار (باز)] آید •به سلامت (و شادکامی) در آن درآیید (که) این روز جاودانگی است.)
«هذا ما توعدون لکل اواب حفیظ
کلمه ((هذا))
اشاره به ثوابی است که قبلا وعده اش را داد. و کلمه ((
اواب )) از ماده ((اوب)) است که معنای رجوع را می‌دهد، و اگر آن را به
صیغه مبالغه آورد و فرمود ((این بهشتی که وعده داده شده‌اید، برای هر کسی است که بسیار رجوع کند)) منظورش بسیار رجوع کردن به
توبه و
اطاعت است. و کلمه ((حفیظ)) به معنای آن کسی است که در حفظ آنچه خدا با او عهد کرده مداومت دارد، و نمی‌گذارد عهد خدا ضایع و متروک شود. و جمله ((لکل اواب حفیظ)) خبر دومی است برای کلمه ((هذا)) و یا حال است.
من خشی الرحمن بالغیب و جاء بقلب منیب
این آیه جمله ((لکل اواب)) را بیان می‌کند، و منظور از ((خشیت به غیب))
ترس از عذاب خدا است، در حالی که آن عذاب را به
چشم خود ندیده‌اند. و کلمه ((منیب)) از مصدر ((
انابه )) است که آن نیز به معنای رجوع است. و منظور از اینکه فرمود ((جاء بقلب منیب : با دلی رجوع کننده بیاید)) این است که عمر خود را با رجوع به خدا بگذراند، و در نتیجه هنگام
مرگ با قلبی به دیدار پروردگارش رود که انابه و
رجوع به خدا در اثر تکرار شدنش در طول عمر،
ملکه و صفت آن قلب شده باشد. »
تامین خواسته‌های صاحبان
قلب انابه گر و فزون تر از آن، در بهشت میباشد.
من خشی الرحمـن بالغیب وجاء بقلب منیب• ادخلوها بسلـم ذلک یوم الخلود• لهم ما یشاءون فیها و لدینا مزید (آنکه در
نهان از خدای بخشنده بترسد و با دلی توبه کار (باز) آید •به سلامت (و شادکامی) در آن درآیید [ (که) این روز
جاودانگی است •هر چه بخواهند در آنجا دارند و پيش ما فزونتر (هم) هست.)
در
تفسیر نمونه آمده است: «و در ادامه این اوصاف، در
آیه بعد به دو وصف دیگر آنها اشاره می‌کند، که در حقیقت توضیح و تفسیری است برای اوصاف گذشته، میفرماید: «همان کسی که از خداوند
رحمان در نهان بترسد، و با قلبی توبه کار در محضر او حاضر شود» «من خشی الرحمن بالغیب و جاء بقلب منیب».
تعبیر به ترسیدن از خدا در نهان، اشاره به این است که آنها با این که خدا را هرگز با چشم نمی‌بینند، از لابلای آثارش و از طریق
استدلال و برهان به او
ایمان می‌آورند، ایمانی توام با احساس مسئولیت کامل.
این
احتمال نیز وجود دارد که منظور، پنهان از چشم مردم است، آنها نه فقط در حضور جمع، که در تنهائی و خلوت نیز مرتکب گناهی نمی‌شوند.
این [[|خوف]] و خشیت، سبب می‌شود که قلب آنها «منیب» باشد، دائما متوجه خدا گردد، و به طاعت او اقبال کند، و از هر
گناه و لغزشی توبه نماید، و این حال را تا پایان عمر ادامه دهد، و با همین حالت وارد عرصه محشر گردد.
سپس، می‌افزاید: کسانی که دارای این چهار صفتند، هنگامی که بهشت به آنها نزدیک می‌شود «
فرشتگان الهی به عنوان احترام و اکرام به آنها می‌گویند: به سلامت وارد بهشت شوید» «ادخلوها بسلام».
سلامت از هر گونه بدی، ناراحتی،
آفت ، بلا،
کیفر و عذاب، سلامت کامل از نظر جسم و
جان !
آن گاه برای آرامش خاطر آنها اضافه می‌کنند: «امروز، روز جاودانی است، جاودانی نعمت‌ها، و جاودانی بهشت با تمام مواهبش» «ذلک یوم الخلود».
و به دنبال این دو موهبت (بشارت سلامت، و بشارت
خلود و جاودانگی در بهشت)، خداوند منان دو
بشارت دیگر به آنها می‌دهد که مجموعا چهار بشارت است، همانند چهار وصفی که آنها داشتند، میفرماید: «هر چه بخواهند در
بهشت برای آنها هست» «لهم ما یشاءون فیها».
علاوه بر آن «نزد ما نعمت‌های دیگری است» که هرگز به فکر آنها نرسیده است تا تمنایش کنند «و لدینا مزید».»
قلب انابه گر، مورد
استقبال و
سلام فرشتگان، هنگام ورود به بهشت قرار میگیرد.
من خشی الرحمـن بالغیب وجاء بقلب منیب• ادخلوها بسلـم ذلک یوم الخلود (آنکه در نهان از خدای بخشنده بترسد و با دلی
توبه کار (باز) آید •به
سلامت (و شادکامی) در آن درآیید (که) این روز جاودانگی است.)
مجمع البیان میفرماید: « (ادخلوها بسلام) ای یقال لهم ادخلوا الجنة بامان من کل مکروه، وسلامة من کل آفة. وقیل: بسلام من الله وملائکته علیهم (ذلک یوم الخلود) الوقت الذی یبقون فیه فی النعیم مؤبدین، لا الی غایة لهم ما یشاؤون فیها) ای لهم فی الجنة ما تشتهیه انفسهم، ویریدونه من انواع النعم (ولدینا مزید) ای: وعندنا زیادة علی ما یشاؤونه مما لم یخطر ببالهم، ولم تبلغهم امانیهم. وقیل: هو الزیادة علی مقدار استحقاقهم من الثواب باعمالهم. »
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت انابه کنندگان».
