مجمل مفرد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مجمل مفرد به
لفظ مفرد فاقد معنای روشن گفته میشود.
مجمل مفرد، مقابل
مجمل مرکب بوده و به لفظ مفردی (غیر جمله) گفته میشود که معنای آن روشن نیست، مانند: کلمه «قرء» در
آیه : ﴿وَالْمُطَلَّقاتُ یَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ ثَلاثَةَ قُرُوء﴾.
سبب
اجمال لفظ «قرء»، مشترک بودن معنای آن میان «طهر» و «حیض» است؛ بنابراین، مشخص نیست که عِدّه
طلاق سه
طهر است یا سه
حیض .
عواملی که موجب اجمال در لفظ مفرد میشود عبارت است از:
۱.
اشتراک لفظی ؛
۲.
اشتراک معنوی ؛
۳. تعدد مجازات و تساوی آنها از نظر خفا و ظهور.
مثال برای مورد سوم، جایی است که متکلم میگوید: «زید اسد» و مخاطب تردید دارد که متکلم در مقام بیان
شجاعت زید است یا این که در مقام مسخره کردن او است و میخواهد نهایت
ترس او را بیان کند.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مجمل مفرد».