آثار ایمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
موضوع
ایمان دارای بحث هایی زیادی است که در این مقاله به بحث آثار ایمان پرداخته می شود.
از
قرآن و
سنّت و نيز
تجربه انسانى دريافته مى شود كه
ایمان دینی دستاوردهاي زیادی دارد.
مىتوان اين دستاوردها را در نگاهى كلّى به دو گروه تقسيم كرد:
دنیوی،
اخروی.
دستاوردهاى دنيوى نيز در دو بخش فردى و اجتماعى شايان بحث و بررسى اند.
۱. آرامش و طمأنينه:
در اينكه
ایمان مايه
آرامش آدمى است،
آیات و رواياتى فراوان در دست است؛ از جمله: «او است همان كه بر دلهاى
مؤمنان آرامش را فرو فرستاد ....».
۲. اميدوارى:
«چشم داشتن به
رحمت پروردگار، مايه اميدوارى و دورى از يأس است».
در دانش روز نيز به اثبات رسيده است كه:
اهل ایمان كمتر به
یأس و
افسردگی دچار مىشوند.
۳. جلب عنايت الهى:
خداوند به
مؤمنان عنايتى ويژه دارد و دعاى آنان را اجابت مىكند. اين حقيقت، هم در
روایات و هم در
آیات قرآن کریم بارها به اشارت و صراحت آمده است.
۴. رشد و بالندگى معنوى:
پايدارى بر
ایمان معنویت را در
انسان رشد مىدهد و
ایمان را ريشهدارتر مىسازد (توبه/ ۱۲۴) تا آنجا كه انسان ظرفيت و شايستگى ميزبانى ملائك را مىيابد.
۵. رحمت ويژه الهى:
رحمت خداوند همه
آفریدگان را مىپوشاند؛ امّا براى
مؤمنان گستردهتر و عميقتر است.
۶. پشتيبانى الهى:
از بشارتهاى آشكار الهى آن است كه: اهل ايمان در حمايت و پشتيبانى الهىاند و
خداوند آنان را در سختىها و دشوارىها يارى مىدهد.
۷. شكيبايى و پايدارى:
به تجربه ثابت شده است و نيز در گفتار بزرگان دين آمده است كه: ميوه
ایمان، استوارى و پايدارى است .
۸. امان از ترس و اندوه:
بنابر آيات قرآنى يكى از پيامدهاى
ایمان آن است كه:
انسان نه از گذشته خويش اندوه مىكشد و نه از آينده مى هراسد.
۹. عزّت:
هر چند دريافتن اين حقيقت بر بىايمانان دشوار است، امّا
عزّت و سربلندى راستين از آن
خداوند و
رسول و
مؤمنان است.
۱۰. غيرت و جوانمردى:
قرآن کریم درباره
اهل ایمان مىفرمايد: آنان كسانىاند كه به
زنا و هرزگى تن نمىآلايند (فرقان/ ۶۸).
از پارهاى
روایات نيز بر مىآيد كه غيرتمندى و دورى از بىبند و بارى، از
ایمان سرچشمه مى گيرد.
۱۱. فضيلت و برترى:
قرآن کریم درباره
مؤمنان مىفرمايد: «آنان كه
ایمان آورده و
کارهای نیک انجام مىدهند، بهترين انسانهايند».
۱۲. هدايت و فراست:
از نشانههاى آشكار ايمان،
هدایت و
فراست است كه
خداوند ارزانى مىكند. (يونس/ ۹).
در روايتی آمده است: «از فراست مؤمن بپرهيزيد كه او به نور خدا مىنگرد!».
افزون بر آنچه گذشت، ديگر نشانهها و پيامدهاى
ایمان عبارتاند از:
مسئوليّت پذيرى، دل نبستن به
دنیا، سلامت جسم و جان، خوش بينى به
جهان هستی، هدفدارى و ... .
۱. آرامش اجتماعى:
ایمان، مايه پاى بندى
انسان به
ضوابط اخلاقی و
احکام عملی است و
مسلمانان از تعدّى به
حقوق يكديگر مىپرهيزند و بدين سان،
جامعه اسلامی پيوسته در
آرامش و
آسایش است.
مؤمن در رفتار و كردار و گفتار خويش، مىكوشد تا به ديگران آسيب نرساند و بر كسى
ستم نكند. رفتار او به گونهاى است كه در برخى
روایات آمده است: «
مؤمن گويى لجام بر دهان دارد».
(خصال، ۱/ ۲۲۹) نيز در روايتى آمده است: «
مسلمان كسى است كه
مسلمانان از دست و زبانش ايمناند».
۲. بركت الهى:
قرآن آشكارا مىفرمايد: اگر مردم
ایمان آورند و پرهيزگارى كنند، بركات آسمان و زمين بر آنان گشوده مىشود.
۳. هميارى و همدردى:
از وظايف دينى
مؤمنان است كه به يارى يكديگر بشتابند و به آنچه در
جامعه اسلامی مىگذرد، حسّاسيّت نشان دهند؛ چنان كه درروايتى از
پیامبر اسلام (ص) پرداختن به امور
مسلمانان، شرط مسلمانى دانسته شده است.
همچنين در برخى
روایات آمده است كه: آن مسلمانى بهتر است كه نفع او براى مردم بيش تر است.
۴. برادرى و محبّت:
ایمان مايه برادرى و
محبّت مؤمنان است. اين حقيقت را
قرآن آشكار بيان مىفرمايد: «مؤمنان، برادر يكديگرند».
۵. خلافت و حكومت الهى:
از
وعدههای الهی به
مؤمنان، حكومت يافتن در زمين است و شايسته گشتن براى خلافت الهى.
۱. آمرزش:
آياتى پرشمار از
قرآن کریم بيان مىفرمايند كه:
خداوند گناهان مؤمنان را مىآمرزد.
۲. پاداش الهى:
ايمان، انسان را شايسته
پاداش الهی مىكند و او را از
نعمتهای اخروی بهرهمند مىسازد.
۳. جاودانگى در بهشت:
آرزوى انسان
جاودانگی است؛ امّا آن
جاودانگی كه همراه
سعادت و
آسایش و راحتى باشد.
قرآن کریم بارها فرموده است كه:
ایمان مايه
جاودانگی در
بهشت است. (به عنوان نمونه: مائده/ ۶۵)
۴. روزىِ نيكو:
قرآن مىفرمايد: «آنان كه ايمان آوردند و هجرت كردند و در راه خدا به جهاد برخاستند و ... روزى نيكو از آنِ آنان است».
۵. لذّت پيوسته:
قرآن مىفرمايد: «اى پيامبر ما! به آنان كه ايمان آورده و اعمال شايسته انجام دادهاند، بشارت ده كه برايشان باغهايى است كه در آنها نهرها جارى است. هر گاه از ميوههاى آن روزى خورند، گويند: پيش از اين در دنيا، از چنين ميوههايى برخوردار شده بوديم، كه اين ميوهها شبيه به يكديگرند. و نيز در آنجا همسرانى پاكيزه دارند و در آنجا جاودانه باشند».
پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص ۳۶-۳۳ ناشر، زمزم هدایت.