ده عنوانی که به تازگی ثبت شده اند :
ابوبکر محمد بن علی جیّانی[ویرایش]
[ادامه] ابوبکر محمد بن علی جیّانی (
۴۹۲ ـ
۵۶۳ هـ.ق) محدث و فقیه برجسته اندلسی قرن ششم هجری بود.
وی برای کسب علم به مناطق مختلفی از جمله مغرب، مصر، حجاز، شام، عراق، خراسان و ماوراءالنهر سفر کرد.
در بخارا فقه آموخت و در علم حدیث، جدل و خلاف تبحر یافت.
مدتی در بلخ اقامت داشت و سپس به همراه ابن عساکر به بغداد رفت و از هبه‌الله بن حصین حدیث شنید.
پس از حج، در حلب سکونت گزید، متولی کتابخانه نوریه شد و کتاب‌هایش را وقف اهل حدیث کرد.
سهل مصری[ویرایش]
[ادامه]سهل بن محمد مصری (پیش از
۳۵۱ هـ.ق) از شاعران و نویسندگان سده‌های نخستین (هجری قمری) است.
الندیم به نقل از
ابن حاجب نعمان (م ۳۵۱ هـ.ق) از او یاد کرده است.
او گفته است که ایشان دیوانی در حدود پنجاه ورقه شعر داشته است.
زمان دقیق زندگی او مشخص نیست.
مسلم است که پیش از میانه قرن چهارم (هجری قمری) می‌زیسته است.
سنان[ویرایش]
[ادامه]سنان (قرن ۴) (پیش از
۳۷۷ هـ.ق) از نویسندگان ناشناخته سده‌های نخستین (هجری قمری) است.
الندیم تنها با همین نام از او یاد کرده و اثرش را
کتاب التاریخ دانسته است.
وی تصریح می‌کند که آگاهی بیشتری از ایشان ندارد.
از تعبیر الندیم چنین برمی‌آید که او مدت‌ها پیش از وی می‌زیسته است.
احتمالاً پیش از قرن چهارم (هجری قمری) می‌زیسته است.
سماعه[ویرایش]
[ادامه]سماعه صیرفی (پیش از
۵۸۸ هـ.ق) از مؤلفان
شیعه است.
ابن شهرآشوب (م ۵۸۸هـ.ق) از او یاد کرده و کتابی با عنوان
البشارات للشیعه را به ایشان نسبت داده است.
جز این گزارش، اطلاعات دیگری درباره زندگی یا زمان دقیق حیات او در دست نیست.
مسلم است که پیش از وفات ابن شهرآشوب می‌زیسته است.
سلیم ازرقی[ویرایش]
[ادامه]سلیم بن محمد ازرقی (پیش از
۵۸۸ هـ.ق) از نویسندگان بود که
ابن شهرآشوب (م ۵۸۸ هـ.ق) از او یاد کرده است.
ابن شهرآشوب اثری با عنوان
مناسك الحجّ را به وی نسبت داده است.
اطلاعات بیشتری از زندگی یا آثار او در منابع موجود نیست.
یوسف بن علی جرجانی[ویرایش]
[ادامه] یوسف بن علی جرجانی (م بعد از
۵۲۲ هـ.ق) از فقهای
حنفی مذهب که احتمالاً اهل گرگان (جرجان) بود.
وی را مؤلف کتاب
خزانة الأکمل در فروع فقه حنفی دانسته‌اند، گرچه نسبت این کتاب به او مورد اختلاف است.
برخی منابع ایشان را شاگرد
ابوالحسن کرخی (م
۳۴۰ هـ.ق) دانسته‌اند.
اما با توجه به این‌که تاریخ آغاز تألیف خزانة الأکمل، عید قربان سال ۵۲۲ (هجری قمری) بوده، این ادعا نادرست به‌نظر می‌رسد.
یوسف بن عبدالله اندخودی[ویرایش]
[ادامه] یوسف بن عبدالله اندخودی (قرن
ششم هـ.ق) از مفسران و عالمان
حنفی مذهب آن روزگار بود.
او به شهر اندخود، میان
بلخ و مرو، منسوب است.
ایشان مؤلف کتاب
ینابیع العلوم است.
این کتاب تفسیری عرفانی و به زبان فارسی خراسانی، که نگارش آن را از سال
۵۶۴ (هجری قمری) در
بخارا آغاز کرد.
از شواهد نسخه‌شناختی برمی‌آید که وی در نواحی بلخ، اشبرقان، اندخود، طالقان و
ماوراءالنهر می‌زیسته است.
از کتاب ایشان دست‌کم دو نسخه باقی مانده است:
یزید بن عبدالجبار قرطبی[ویرایش]
[ادامه] یزید بن عبدالجبار قرطبی (م
۵۶۲ هـ.ق) از خاندان مروانیان
اندلس و از عالمان برجسته قرائت، عربیت و ادب بود.
از استادان نامدار چون پدرش عبدالجبار و عبدالعزیز مقری بهره برد.
پس از مدتی اقامت در زهراء، به
قرطبه بازگشت و در دو مسجد مهم آن شهر به تدریس قرائت پرداخت.
از شاگردانش ابوجعفر بن یحیی و ابوالقاسم بن بقی‌اند.
او در شعر نیز دستی داشت و آثار مهمی از جمله تألیف در
قرائت نافع و
شروحی بر متون ادبی بر جای گذاشت.
سعد بارع[ویرایش]
[ادامه]سعد بارع (پیش از
۳۷۷ هـ.ق) از نویسندگانی است که
الندیم او را در زمره مؤلفان علم آداب یاد کرده است.
او کتاب
الحان القطربلی را به وی نسبت داده است.
اطلاعات دقیقی از زندگی او در دست نیست.
احتمال دارد لقب‌های «بارع» و «قطربلی» هر دو به سعد نسبت داشته باشند و او جدّ ابومحمد حسین بن سعد بن حسین باشد.
اما اگر این فرض درست نباشد، ممکن است با دیگر قطربلی‌های معروف اشتباه شده باشد.
وی پیش از قرن چهارم (هجری قمری) می‌زیسته است.
محمد بن حمّویه جوینی[ویرایش]
[ادامه] محمد بن حمّویه جوینی (
۴۴۹ ـ
۵۳۰ هـ.ق) به عنوان صوفی، مفسر، مورخ، فقیه و علمای بزرگ قرن
پنجم (هجری قمری) شناخته می‌شود.
او به تحصیل علوم دینی پرداخت و به زهد، علم و اخلاق نیکو مشهور بود.
از اساتید وی
امام الحرمین جوینی، عمران انصاری صوفی و ابوالفضل علی بن محمد فارمَذی را می‌توان نام برد.
و از شاگردان ایشان به ابومحمد بن خشّاب و ابواحمد بن سُکینه می‌توان اشاره کرد.
