ابو الحسن علی بن احمد جرجانی (جوهری)شاعرشیعه و مناقبگو بود که از جوانی به شاعری پرداخت و مورد توجه صاحب بن عبّاد قرار گرفت، او را به عنوان ندیم خاص و فرستاده ویژه خود انتخاب کرد. اگرچه دیوان کامل او موجود نیست، تنها مجموعهای از قصاید عربی در منقبت امام علی (علیهالسلام) و مرثیه امام حسین (علیهالسلام) باقی مانده است. در سال ۳۷۷ هجری پس از دو ماموریت به نیشابور و اصفهان، به گرگان بازگشت و در همان شهر درگذشت؛
تولى تولى تولى: دوست داشتن اهلبیت (علیهمالسّلام) و پذيرش ولايت و امامت ايشان. تولى به معناى يادشده اصطلاحى در برابر تبرى از مهمترين آموزههاى اعتقادى نزد شيعه اماميه است. در قرآن كريم، مودت و محبت ذىالقربى (علیهمالسّلام) مزد رسالت رسول اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) تعيينشده ۲- ۲۹۹/۲۴؛ ۵ -۱۸/۱؛ ۸- ۱۶ / ۱۷۶؛
۴ - بحارالانوار ۲۴۱/۶۶؛ ۷ - ۸۸/۲۷ و ۱۳۶؛
۶ - الشهاب الثاقب / ۱۴۴؛ ۸ - بدايع الكلام / ۲۶۴،
واجب تخییری (مقاله دوم)[ویرایش] [ادامه] واجب تخییری نوعی واجب در مقابل واجب تعیینی است که تکلیف به انجام مورد خاصی تعلق نگرفته و چند گزینه جایگزین دارد که مکلّف میتواند یکی از آنها را انتخاب کند؛ مانند کفاره افطار روزه رمضان که میان چند عمل مخیّر است واجب تخییری واجب تخییری از جمله از اقسام واجب میباشد که در مقابل واجب تعیینی قرار دارد و به واجبی گفته میشود که در عَرض خود، دارای بدل و جایگزین است و تکلیف به خصوص آن تعلق نگرفته است، مانند کفارهافطارروزه ماه رمضان که مکلّف میان شصت روز روزه گرفتن یا آزاد کردن برده یا اطعام شصت فقیر مخیّر است.
حکیم سنایی غزنوی (۴۷۳-۵۳۵ق)، شاعر و عارف نامدار سده ششم، در غزنین زاده شد و پس از کسب مهارت در علوم زمانه، ابتدا به مدح سلاطین پرداخت؛ اما پس از مدتی دچار تحول روحی گشت و به عرفان، نقد ریاکاری و ترویج اخلاق روی آورد. او سالها در شهرهای خراسان به تحصیل و همنشینی با مشایخ گذراند و آثاری ماندگار همچون حدیقةالحقیقه، سیرالعباد الیالمعا و دیوان اشعار را خلق کرد.
یأس به معنای ناامیدی است و در فقه، هنگامی که امید به رفع عذر یا تحقق امر از بین برود، در احکامی مانند طهارت، نماز، خمس، حج، نذر و تصرف در اموال، موجب تغییر یا سقوط تکلیف میشود.
ابو الحسن علی بن عبد اللّه بن وصیف، مشهور به ناشی صغیر، شاعر، متکلم و صاحبنظر شیعه قرن چهارم هجری بود که در بغداد زندگی میکرد و از مدافعان خاندان اهل بیت (علیهمالسلام) به شمار میرفت. او آثار متعددی در علم کلام و شعر دارد و شاگردان برجستهای مانند شیخ مفید داشت. ناشی در سال ۳۶۵ هجری در بغداد درگذشت و مزارش بعدها تخریب شد.
واجب بدنی عملی است که بر بدن مکلّف تعلق میگیرد، مانند نماز و روزه، و در مقابل واجب مالی است که مال را شامل میشود، مانند خمس و زکات؛ برخی اعمال ترکیبی نیز وجود دارد مانند حج. واجب مالی پس از مرگ از اصل ترکه خارج میشود، ولی واجب بدنی محض تنها با وصیّت یا وجود ولیّ میّت بر عهده دیگران خواهد بود و در غیر این صورت از ترکه خارج نمیشود.
قاعده نفی سبیل در فقه اسلامی به معنای منع سلطه و تسلط کافر بر مسلمانان است. این قاعده پایه و اساس حفظ عزت، استقلال و آزادی جامعه اسلامی و تحقق اهداف جهاد و برتری اسلام است. موضوع قاعده شامل هر نوع اختیار و قدرتی است که موجب تفوق و استیلا کافر بر مسلمان شود، نه حقوق مشروع ناشی از معاملات یا دین. ادله قاعده از آیات قرآن و روایات پیامبر و امامان استخراج شده است و بر مشروعیتزدایی از هرگونه سلطه کافر تأکید دارد.
