آیات صفت رضا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات بیانگر
خشنودی الهی را آیات صفت رضا گویند.
رضا (
خشنودی) از صفاتی است که در موجود با
شعور و با
اراده یافت میشود و مقابل آن،
سخط و
غضب است، که هر دو، امر وجودیاند.
رضا به افعال و اوصاف مربوط میشود؛ نه به
ذات؛ مانند: (ورضوا بالحیاة الدنیا واطمانوا بها)؛ " و به زندگی
دنیا دل خوش کرده و بدان
اطمینان یافتهاند".
و اگر گاهی به ذات تعلق یابد، باز منظور از آن، وصف و فعل است؛ مثل: (رضی الله عنهم ورضوا عنه)؛ "
خدا از آنان
خشنود است و آنان(نیز) از او خشنودند".
همچنین رضا عین اراده نیست؛ گرچه هر عملی که اراده به آن تعلق گیرد، پس از وقوعش رضایت هم در پی آن است؛ زیرا "اراده" همواره به امری تعلق میگیرد که هنوز واقع نشده است؛ ولی "رضا" همواره به چیزی تعلق میگیرد که واقع شده یا وقوعش فرض شده است. پس، رضا از صفات فعل و منتزع از فعل است؛ نه صفت ذات.
منظور از رضای الهی این است که دستور خداوند با آن عمل انجام شده سازگار است؛ وقتی گفته میشود: خدا از کاری
راضی است، یعنی آن کار موافق فعل و دستور خدا است.
رضای الهی با توجه به تقسیم
افعال الهی به تکوینی و تشریعی، به دو قسم تکوینی و تشریعی تقسیم میشود
یعنی هر چیزی که خدا
خلق کرده، ناشی از
مشیتی است که سازگار با آن موجود است؛
یعنی این که اعمال بندگان با دستورات و تکالیف خداوند سازگار است.
رضای خدا از بندگان به این است که بندگان از دستورهای او پیروی و از مناهی او پرهیز کنند. و نیز رضای بنده از
خدا به این است که
قضای خدا را بپذیرد.
۱.
آیه ۱۱۹
سوره مائده: (… رضی الله عنهم ورضوا عنه…)
؛
۲. آیه ۱۰۰
سوره توبه: (والذین اتبعوهم باحسان رضی الله عنهم ورضوا عنه …)
؛
۳. آیه ۱۸
سوره فتح: (لقد رضی الله عن المؤمنین…).
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیات صفت رضا».