حسن بن احمد اصطخری، متولد ۲۴۴ هجری، محدث و فقیه شافعی مذهب و منسوب به اصطخر فارس بود. او از چندین استاد حدیث آموخته و خود نیز در بغداد به تدریس مشغول بود. اصطخری در قضاوت در قم و امور حسبه بغداد فعالیت داشت و از سوی مقتدر عباسی به قضاوت در سجستان منصوب شد. وی در مسائل فقهی و قضاوت از علمای برجسته به شمار می‌رفت و در سال ۳۲۸ هجری در بغداد درگذشت. آثار او شامل کتاب‌های مختلف فقهی و حقوقی است.
حسان بن محمد نیشابوری (۲۷۷-۳۴۹ هجری)، محدث و فقیه مشهور شافعی از خراسان بود. وی در نیشابور به دنیا آمد و تحصیلات خود را در همان‌جا و سپس در شهرهای دیگر مانند نَسا و بغداد ادامه داد. از مشایخ بزرگ در علم حدیث و فقه بهره‌مند شد و پس از بازگشت به نیشابور، به تدریس پرداخت. او آثاری مهم از جمله «المستخرج علی صحیح مسلم» و «الاحکام علی مذهب الشافعی» نوشت. حسان در سال ۳۴۴ یا ۳۴۹ هجری در نیشابور درگذشت و در مقبره نصربن زیاد قاضی به خاک سپرده شد.
قَلَم: (ن وَ الْقَلَمِ وَ ما يَسْطُرونَ) قَلَم به معنى چيزى كه با آن مى‌نويسند و ممدّ زندگانى بنى آدم است. آيه مورد بحث به دو موضوع از مهم‌ترين مسائل زندگى بشر سوگند ياد كرده، مى‌گويد: «سوگند به «قلم» و آن‌چه را با قلم مى‌نويسند»، چه سوگند عجيبى! در واقع آن‌چه به آن در اين‌جا سوگند ياد شده است ظاهراً موضوع كوچكى است:
