اسحاق بن علی رهاوی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«اسحاق بن علی رهاوی»، یکی از اطبای گذشته است.
در بسیاری از منابع تاریخی که در دسترس است چیز چندانی از زندگانی وی ذکر نشده است. تنها کسی که به زندگی او پرداخته
ابن ابی اصیبعه در «عیون الانباء» است که البته آنچه هم وی از رهاوی ذکر کرده، تنها نقل قولهایی از کتاب «
ادب الطبیب» اوست و الا او هم نه به سال تولد وی اشاره کرده و نه از تحصیلات و اساتید او سخنی به میان آورده است.
البته از گوشه و کنار آنچه ابن ابی اصیبعه نقل کرده میتوانیم اطلاعاتی از زندگی رهاوی به دست آوریم.
از جمله در دو مورد ابن ابی اصیبعه مطلبی را به واسطه رهاوی از عیسی بن ماسه نقل میکند
و این نشان میدهد که رهاوی از
ابن ماسه دانش آموخته است و با توجه به تاریخ میتوان گفت که رهاوی در قرن سوم هجری میزیسته است.
آنچه ابن ابی اصیبعه در مورد رهاوی ذکر کرده به این قرار است: «کان طبیبا متمیزا عالما بکلام جالینوس و له اعمال جیدة فی صناعة الطب»
.
آنگاه ابن ابی اصیبعه سه تالیف از وی را نام میبرد که در بخش تالیفات به آنها اشاره مینماییم.
از آنچه ابن ابی اصیبعه در باره رهاوی ذکر میکند میتوان فهمید که رهاوی، مقلد مکتب طبی یونان بوده است. همچنین میتوان این نکته را استظهار کرد که رهاوی تنها به دانش طب اشتغال داشته و از پرداختن به علوم دیگر اجتناب مینموده است.
البته این مطالبی است که با حدس و گمان به آن رسیدهایم و الا ممکن است با مطالعه و دسترسی به متون تاریخی بیشتر، زوایایی متفاوت با آنچه از او میدانیم برای ما روشن شود.
ابن ابی اصیبعه سه کتاب را برای رهاوی ذکر کرده است:
۱. کتاب کناش (این اثر، جمع آوری ده مقاله
جالینوس است که به میامر معروف شده است. در این اثر داروهای ترکیبی بر حسب بیماری اعضای بدن از سر تا پا ذکر شده است)؛
۲.
ادب الطبیب؛
۳. کتابی از کتابهای جوامع اسکندرانیین (در این اثر، کتاب «الصناعة الصغیرة»، کتاب «النبض الصغیر» و «کتاب جالینوس الی غلوقن» جمع آوری شده است)
.
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.