• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

الف - به فتح الف و کسر لام (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: قاموس قرآن (جلد ۱)
دیگر کاربردها: الف (ابهام‌زدایی).
مقالات مرتبط: الف.

اَلِف‌ (به فتح الف و کسر لام) از واژگان قرآن کریم که یا ساکن است که به آن لینه گویند و یا متحرّک است که به آن همزه گویند و در سه حالت به کار می‌رود: نوعی به اول کلام داخل می‌شوند، که یا برای استخبار است، و یا برای مغلوب کردن مخاطب و غیر آن، و یا برای نفی و این همزه چون بر نفی داخل شود افاده اثبات می‌کند و بالعکس؛ و نوعی در وسط کلام می‌آیند عبارتند از، الف تثنیه و الف بعضی از جمع‌ها مثل مسلمان، مسلمات و مساکین‌؛ و نوعی که در آخر واقع می‌شوند عبارتند از، الف تانیث، مثل: حبلی و بیضاء، و الف ضمیر در تثنیه، و الف‌هائی که به آخر آیات داخل می‌شوند همچنان‌که در آخر ابیات می‌آیند، لیکن این الف‌ها معنائی ندارند و فقط برای اصلاح لفظ وارد می‌شوند.


اَلِف‌:
[۱] قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۹۳.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۴.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۱۳.    
الف، یا ساکن است که به آن لینه گویند و یا متحرّک است که به آن همزه گویند. راغب در مفردات گوید: به طور کلّی الف‌هائیکه (اعمّ از الف و همزه) برای اثبات معنائی می‌آیند سه نوعند: نوعی به اول کلام داخل می‌شوند و نوعی به وسط کلام و نوعی به آخر کلام.
[۴] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۴.    


نوعی که به اول کلام داخل می‌شود برای استخبار است، نظیر: (اَ تَجْعَلُ فِیها مَنْ یُفْسِدُ فِیها)
[۵] بقره/سوره۲، آیه۳۰.    
(آيا كسى را در آن قرار مى‌دهى‌كه فساد و خونريزى كند؟!)
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶.    
[۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۱۱۵.    
[۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱، ص۱۷۷.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۷۷.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۱۱۷.    
؛ و برای مغلوب کردن مخاطب و غیر آن، مثل‌: (اَ هُمْ خَیْرٌ اَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ)
[۱۱] دخان/سوره۴۴، آیه۳۷.    
(آيا آنان بهترند يا قوم تُبَّع)
[۱۲] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۹۷.    
[۱۳] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۴۶.    
[۱۴] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۲۲۲.    
[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۰۰.    
[۱۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۳۱۱.    
و (اَ فَاِنْ مِتَّ فَهُمُ الْخالِدُونَ)
[۱۷] انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۴.    
(آيا اگر تو بميرى، آنان كه انتظار مرگ تو را مى‌كشند جاوید خواهند بود؟!)
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۲۴.    
[۱۹] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۸۴.    
[۲۰] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۰۱.    
[۲۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۶، ص۱۱۹.    
[۲۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۷، ص۷۴.    
؛ و برای تسویه، نحو: (سَواءٌ عَلَیْنا اَ جَزِعْنا اَمْ صَبَرْنا)
[۲۳] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۱.    
(ولى اكنون چه بى‌تابى كنيم و چه شکیبایی، تفاوتى براى ما ندارد؛ راه گريزى‌براى ما نيست)
[۲۴] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۵۸.    
[۲۵] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۴۵.    
[۲۶] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۶۱.    
[۲۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۷۶.    
[۲۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۲۰.    
؛ و برای نفی، و این همزه چون بر نفی داخل شود افاده اثبات می‌کند و بالعکس، نحو: (اَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ‌)
[۲۹] اعراف/سوره۷، آیه۱۷۲.    
(آيا من پروردگار شما نيستم)
[۳۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۷۳.    
[۳۱] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۳۰۷.    
[۳۲] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۴۰۱.    
[۳۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۶۵.    
[۳۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۱۰۷.    
و (اَ لَیْسَ اللَّهُ بِاَحْکَمِ الْحاکِمِینَ)
[۳۵] تین/سوره۹۵، آیه۸.    
(آيا خداوند بهترين حاكمان نيست؟!)
[۳۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۷.    
[۳۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۲۱.    
[۳۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۴۲.    
[۳۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۷۷.    
[۴۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۷۱.    
.
[۴۱] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۵.    

نوعی که در وسط می‌آیند عبارتند از، الف تثنیه و الف بعضی از جمع‌ها، مثل: مسلمان، مسلمات و مساکین‌.
[۴۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۵.    

نوعی که در آخر واقع می‌شوند عبارتند از، الف تانیث، مثل: حبلی و بیضاء؛ و الف ضمیر در تثنیه، مثل‌: (اذْهَبا اِلی‌ فِرْعَوْنَ)
[۴۳] طه/سوره۲۰، آیه۴۳.    
(به سوى فرعون برويد)
[۴۴] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۴.    
[۴۵] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۵۴.    
[۴۶] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۱۳.    
[۴۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۹.    
[۴۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۹.    
؛ و الف‌هائی که به آخر آیات داخل می‌شوند همچنان‌که در آخر ابیات می‌آیند، مثل‌: (وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا)
[۴۹] احزاب/سوره۳۳، آیه۱۰.    
(و گمان‌های گوناگون بدى به خدا مى‌برديد)
[۵۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۹.    
[۵۱] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۸۵.    
[۵۲] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۴۲۸.    
[۵۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۳۲.    
[۵۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۲۹.    
و (فَاَضَلُّونَا السَّبِیلَا)
[۵۵] احزاب/سوره۳۳، آیه۶۷.    
(و ما را گمراه ساختند)
[۵۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۲۷.    
[۵۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۳۴۶.    
[۵۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۵۲۱.    
[۵۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۸۳.    
[۶۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۱۸۴.    
، لیکن این الف‌ها معنائی ندارند و فقط برای اصلاح لفظ وارد می‌شوند.
[۶۱] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۵.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۹۳.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۴.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۱۳.    
۴. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۴.    
۵. ↑ بقره/سوره۲، آیه۳۰.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶.    
۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۱۱۵.    
۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱، ص۱۷۷.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۷۷.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۱۱۷.    
۱۱. ↑ دخان/سوره۴۴، آیه۳۷.    
۱۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۹۷.    
۱۳. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۴۶.    
۱۴. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۲۲۲.    
۱۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۰۰.    
۱۶. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۳۱۱.    
۱۷. ↑ انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۴.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۲۴.    
۱۹. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۸۴.    
۲۰. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۰۱.    
۲۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۶، ص۱۱۹.    
۲۲. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۷، ص۷۴.    
۲۳. ↑ ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۱.    
۲۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۵۸.    
۲۵. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۴۵.    
۲۶. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۶۱.    
۲۷. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۷۶.    
۲۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۲۰.    
۲۹. ↑ اعراف/سوره۷، آیه۱۷۲.    
۳۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۷۳.    
۳۱. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۳۰۷.    
۳۲. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۴۰۱.    
۳۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۷۶۵.    
۳۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۱۰۷.    
۳۵. ↑ تین/سوره۹۵، آیه۸.    
۳۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۷.    
۳۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۲۱.    
۳۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۴۲.    
۳۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۷۷.    
۴۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۷۱.    
۴۱. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۵.    
۴۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۵.    
۴۳. ↑ طه/سوره۲۰، آیه۴۳.    
۴۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۴.    
۴۵. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۵۴.    
۴۶. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۱۳.    
۴۷. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۹.    
۴۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۹.    
۴۹. ↑ احزاب/سوره۳۳، آیه۱۰.    
۵۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۹.    
۵۱. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۸۵.    
۵۲. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۴۲۸.    
۵۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۳۲.    
۵۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۲۹.    
۵۵. ↑ احزاب/سوره۳۳، آیه۶۷.    
۵۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۲۷.    
۵۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۳۴۶.    
۵۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۵۲۱.    
۵۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۸۳.    
۶۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۱۸۴.    
۶۱. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۵.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "الف"، ج۱، ص۹۳.    


رده‌های این صفحه : حروف | مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان ادبی قرآن | واژه شناسی واژگان سوره ابراهیم | واژه شناسی واژگان سوره احزاب | واژه شناسی واژگان سوره اعراف | واژه شناسی واژگان سوره انبیاء | واژه شناسی واژگان سوره بقره | واژه شناسی واژگان سوره تین | واژه شناسی واژگان سوره دخان | واژه شناسی واژگان سوره طه
جعبه ابزار