انصاف (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
إِنْصاف (به کسر الف و سکون نون) از
واژگان نهج البلاغه به معنای معامله و رفتار با عدالت است.
اِنْتَصاف (به کسر الف، سکون نون و فتح تاء) به معنای طلب انصاف و گرفتن حق به تمام آمده است.
این کلمه بارها در
نهج البلاغه آمده است.
إِنْصاف:
به معنای معامله و رفتار با عدالت است.
اِنْتَصاف به معنای طلب انصاف و گرفتن حق به تمام آمده است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) به
مالک اشتر مى‌نويسد:
«أَنْصِفِ اللهَ وَ أَنْصِفِ النَّاسَ مِنْ نَفْسِكَ، وَ مِنْ خَاصَّةِ أَهْلِكَ، وَ مَنْ لَكَ فِيهِ هَوىً» «يعنى: داد
خدا و مردم را بده از خودت و خواصّت و از آن‌هایی كه به آن‌ها ميل دارى و گرنه ظالم هستى، انصاف با خدا عمل به اوامر و نواهى اوست و انصاف با مردم رفتار با عدالت ميان آن‌هاست.»
(شرح‌های نامه:
)
حضرت علی (علیه‌السلام) فرموده:
«وَ بِالنَّصَفَةِ يَكْثُرُ الْمُواصلُونَ، وَ بالاِْفْضالِ تَعْظُمُ الاَْقْدارُ» «يعنى با رفتار با عدالت، دوستان زياد مى‌شوند و با احسان مقام‌ها بزرگ می‌گردند.»
(شرح‌های حکمت:
)
نصفه (مثل طلبه) به معنى انصاف است. تناصف بين الاثنين است، نصف يک دوّم شى‌ء مى‌باشد.
چنان‌كه حضرت می‌فرمايد:
«وَ التَّوَدُّدُ نِصْفُ الْعَقْلِ، وَ الْهَمُّ نِصْفُ الْهَرَمِ» (دوستى و محبّت نيمى از عقل است. غصّه و اندوه نصف پيرى است.)
(شرح‌های حکمت:
)
این کلمه بارها در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «نصف»، ج۲، ص۱۰۴۳.
