بهشت ابراهیم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حضرت ابراهیم علیه السلام از
پیامبران اولوالعزم و صاحب مقام
امامت بودند که بهشت لایق جلوس ایشان به دستور الهی میباشد.
تقوای حضرت ابراهیم علیه‌السّلام عامل بهشتی شدن ایشان میباشد.
•واذکر عبـدنا ابرهیم...(و بندگان ما ابراهیم و
اسحاق و
یعقوب را که نیرومند و دیده ور بودند به یادآور.)
علامه طباطبایی میفرمایند: «این آیه شریفه انبیای نامبرده را مدح می‌کند به اینکه : دارای ایدی و ابصارند، و کلمه ((ید)) و نیز کلمه ((بصر)) وقتی قابل مدحند که دست و
چشم انسان باشند (و گرنه
حیوانات هم دست و چشم دارند) و در مواردی استعمالش نمایند که
آفریدگار آن دو را برای همان موارد آفریده باشد، و شخص نامبرده دست و چشم خود را در راه انسانیت خود به خدمت گرفته باشد، و در نتیجه با دست خود
اعمال صالح انجام داده، و خیر به سوی
خلق خدا جاری ساخته باشد. و با چشم خود راههای عافیت و سلامت را از موارد
هلاکت تمیز داده، و به حق رسیده باشد، نه اینکه
حق و باطل برایش یکسان و مشتبه باشد.
پس اینکه فرمود:
ابراهیم و اسحاق و یعقوب دارای دست و چشم بودند، در حقیقت خواسته است به کنایه بفهماند نامبردگان در طاعت خدا و رساندن خیر به خلق، و نیز در بینایی شان در تشخیص
اعتقاد و عمل حق، بسیار قوی بوده‌اند. »
• هـذا ذکر وان للمتقین لحسن مـاب (این یادکردی است و قطعا برای
پرهیزگاران فرجامی نیک است.)
در
تفسیر نمونه آمده است: «این وعده برای پرهیزکاران است...
نخست، به عنوان یک جمع بندی از سرگذشت انبیای پیشین، و نکات آموزنده زندگی آنها میفرماید: «این یک تذکر و یادآوری است» «هذا ذکر».
آری، هدف، از بیان فرازهائی از
تاریخ پرشکوه آنان، داستان سرائی نبود، هدف، ذکر و تذکر بود، همان گونه که از آغاز این
سوره ، روی این مساله تکیه شده: «ص و القرآن ذی الذکر».
هدف، بیدار ساختن اندیشه‌ها، بالا بردن سطح معرفت و آگاهی، و افزودن نیروی
مقاومت و پایداری در مسلمانانی است که این
آیات برای آنها نازل شده است.
سپس، مساله را از صورت خصوصی و بیان زندگی
انبیاء ، درآورده، شکل کلی به آن می‌دهد، سرنوشت «متقین» را به طور عموم مورد بحث قرار داده، میفرماید: «برای پرهیزگاران حسن مرجع و محل بازگشت نیکوئی است» «و ان للمتقین لحسن مآب».»
جمعی از مفسران «هذا ذکر» را اشاره به این دانسته‌اند که آنچه درباره انبیای گذشته بیان شد خیر و ثنای جمیل درباره آنها بود و آیات بعد، مقامات آنها را در
آخرت بیان می‌کند و بعضی دیگر عقیده دارند آیه به صورت کلی درباره
متقین است. برداشت یاد شده بر اساس احتمال اول است.
• جنت عدن مفتحة لهم الابوب (باغهای همیشگی در حالی که درهای (آنها) برایشان گشوده است.)
شیخ طبرسی میفرماید: «ثم فسر حسن المآب بقوله: (جنات عدن) فهی فی موضع جر علی البدل‌ای: جنات اقامة وخلود (مفتحة لهم الابواب) ای: یجدون ابوابها مفتوحة حین یردونها، ولا یحتاجون الی الوقوف عند ابوابها حتی تفتح. وقیل: معناه لا یحتاجون الی مفاتیح، بل تفتح بغیر مفتاح، وتغلق بغیر مغلاق. قال الحسن: تکلم یقال انفتحی انغلقی. وقیل: معناه انها معدة لهم، غیر ممنوعین منها، وان لم تکن ابوابها مفتوحة قبل مصیرهم الیها، کما یقول الرجل لغیره: متی نشطت لزیارتی، فالباب مفتوح، والدست مطروح.»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت ابراهیم ».
