• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بهشت طالبان عمل صالح (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آنان که کارهای شایسته و عمل صالح انجام می دهند که مورد رضایت خداوند است، وعده بهشت را از پروردگار می گیرند.



از سوی خداوند بشارت بهشت به طالبان عمل صالح داده شده است.
•... وان اعمل صــلحا ترضـه واصلح لی فی ذریتی انی تبت الیک وانی من المسلمین• اولـئک الذین نتقبل عنهم احسن ما عملوا ونتجاوز عن سیـاتهم فی اصحـب الجنة وعد الصدق الذی کانوا یوعدون (و انسان را (نسبت) به پدر و مادرش به احسان سفارش كرديم مادرش با تحمل رنج به او باردار شد و با تحمل رنج او را به دنيا آورد و باربرداشتن و از شيرگرفتن او سى ماه است تا آنگاه كه به رشد کامل خود برسد و به چهل سال برسد مى‌گويد پروردگارا بر دلم بيفكن تا نعمتى را كه به من و به پدر و مادرم ارزانى داشته‌اى سپاس گويم و كار شايسته‌اى انجام دهم كه آن را خوش دارى و فرزندانم را برايم شايسته گردان در حقيقت من به درگاه تو توبه آوردم و من از فرمان‌پذيرانم •اينانند كسانى كه بهترين آنچه را انجام داده‌اند از ايشان خواهيم پذيرفت و از بديهايشان درخواهيم گذشت در (زمره) بهشتيانند (همان) وعده راستی كه بدانان وعده داده مى‌شده است.)
تفسیر نمونه می گوید: «در دومین تقاضا عرضه می‌دارد: «خداوندا! به من توفیق ده تا عمل صالح به جا آورم، عملی که تو از آن خشنود باشی» «و ان اعمل صالحا ترضاه».
و بالاخره، در سومین تقاضایش عرض می‌کند: «خداوندا! صلاح و درستکاری را در فرزندان و دودمان من، تداوم بخش» «و اصلح لی فی ذریتی».
تعبیر به «لی» (برای من)، ضمنا اشاره به این است که صلاح و نیکی فرزندان من چنان باشد، که نتائجش عائد من نیز بشود.
و تعبیر «فی ذریتی» (در فرزندان من) به طور مطلق، اشاره به تداوم صلاح و نیکوکاری در تمام دودمان او است.
جالب این که در دعای اول، پدر و مادر را شریک می‌کند، و در دعای سوم، فرزندان را، ولی در دعای دوم، برای خود دعا می‌کند، و این گونه است انسان صالح، که اگر با یک چشم به خویشتن می‌نگرد، با چشم دیگر به افرادی که بر او حق دارند، نگاه می‌کند.
و در پایان آیه ، دو مطلب را اعلام می‌دارد، که هر کدام بیانگر یک برنامه عملی مؤثر است، می‌گوید: «پروردگارا! من در این سن و سال به سوی تو بازمی گردم و توبه می‌کنم» «انی تبت الیک».
به مرحله‌ای رسیده‌ام که باید خطوط زندگی من تعیین گردد، و تا به آخر عمر همچنان ادامه یابد، آری، من به مرز چهل سالگی رسیده‌ام و برای بنده‌ای چون من چقدر زشت و نازیباست که به سوی تو نیایم، و خودم را از گناهان با آب توبه نشویم. دیگر این که: می‌گوید: «من از مسلمین هستم» «و انی من المسلمین».
در حقیقت، این دو جمله پشتوانه‌ای است برای آن دعاهای سه گانه، و مفهومش این است: چون من توبه کرده‌ام، و تسلیم مطلق در برابر فرمان توام، تو نیز بزرگواری کن، و مرا مشمول آن نعمت‌ها بفرما.»


« کلمه ((نتقبل)) متکلم مع الغیر از مضارع باب تفعل است، و تقبل همان معنای قبول را دارد، اما از آن بلیغ تر است. و مراد از ((احسن ما عملوا)) اطاعتهای واجب و مستحب است، چون این طاعات است که پذیرفته می‌شود، اما مباحات هر چند هم دارای حسن باشد تقبل نمی‌پذیرد - صاحب مجمع البیان چنین گفته، و تفسیر خوبی است. مؤ ید آن این است که تقبل بهترین عمل را در مقابل بخشودگی گناهان قرار داده، پس کانه گفته شده اعمال انسان دو جور است، یا طاعات است، یعنی واجبات و مستحبات، که بهترین اعمال او است که ما آن را قبول می‌کنیم، و یا گناهان است که از آن درمی گذریم، و اما آن اعمالی که طاعت و حسنه نیست نه مقبول است و نه غیر مقبول.
و جمله ((فی اصحاب الجنه)) متعلق است به جمله ((نتجاوز)) و معنایش این است که : ما از گناهان آنان نیز در جمله کسانی که گناهانشان بخشوده می‌شود و اهل بهشت می‌شوند، درمی گذریم. در نتیجه جمله مزبور حال از ضمیر عنهم خواهد بود.
((وعد الصدق الذی کانوا یوعدون))- یعنی خداوند با این کلام خود وعده شان می‌دهد وعده‌ای صدق که تاکنون به زبان انبیاء و رسل وعده داده می‌شدند. ممکن هم هست مراد این باشد که در قیامت با این تقبل و تجاوز آن وعده صدقی که در دنیا داده می‌شدند منجر می‌شود.»


۱. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۵.    
۲. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۶.    
۳. تفسیر مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۹، ص۱۴۴.    
۴. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۱، ص۳۴۵.    
۵. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۸، ص۳۰۹.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت طالبان عمل صالح».    



جعبه ابزار