• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بهلول دوم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بهلول، مشهور به حاجی‌بیک، فرزند امیرفریدون (امیرقلیچ) می‌باشد. وی یکی از سرسپردگان سلسله صفوی است.



پدر بهلول بر آذربایجان، کردستان و ارمنستان فرمانروایی می‌کرد و مرکز حکومت خود را شهر خوی قرار داده بود.
[۱] محمدامین زکی، تحقیقی تاریخی دربارۀ کرد و کردستان، ج۱، ص۴۸۰، ترجمۀ حبیب‌الله تابانی، تبریز، ۱۳۷۷ش.
امیرفریدون در ۸۶۰ق/۱۴۵۶م درگذشت. امیربهلول بجز سرزمین‌های موروثی، طبرستان و داغستان را نیز در اختیار داشت.
[۲] بابا مردوخ روحانی، تاریخ مشاهیر کرد، ج۳، ص۸۷، به کوشش ماجد مردوخ روحانی، تهران، ۱۳۷۱ش.
[۳] محمدامین زکی، کورد و کوردستان، ج۱، ص۳۸۰، بغداد، ۱۳۵۰ق/۱۹۳۱م.



بهلول معاصر سلطان حیدر (د ۸۹۳ق/۱۴۸۸م)، پدر شاه اسماعیل اول، بنیان‌گذار سلسله صفوی بود و از روی اعتقاد و ارادت سرسپردۀ او گردید.
[۴] عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۳، ص۶۲، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
[۵] EI۲.
به دنبال این سرسپردگی دیگر سران طایفۀ دنبلی نیز از شاهان صفوی اطاعت می‌کردند و آن‌ها را در برابر دشمنانشان یاری می‌دادند.
[۶] عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۳، ص۶۲، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
[۷] عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۴، ص۲۰۵، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.



بهلول نه تنها از نظر سیاسی به خدمت خاندان صفوی کمربسته بود، از نظر اعتقادی نیز باطناً به مذهب این خاندان (تشیع) گرایش داشت.
[۸] عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۴، ص۲۰۶، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
این چرخش سیاسی و مذهبی فرمانروایان کرد دنبلی در سرنوشت آنان بسیار مؤثر افتاد. آنها پس از این رویداد، استقلال سیاسی خود را از دست دادند و قلمرو فرمانروایایی آنان به قلمرو شاهان صفوی پیوست و همچنین آن‌ها که پیش از این، مذهب تسنن داشتند، به پیروی از فرمانروای خود به تشیع گرویدند.
[۹] محمدامین زکی، تحقیقی تاریخی دربارۀ کرد و کردستان، ج۱، ص۴۷۸، ترجمۀ حبیب‌الله تابانی، تبریز، ۱۳۷۷ش.
[۱۰] بابا مردوخ روحانی، تاریخ مشاهیر کرد، ج۳، ص۸۵، به کوشش ماجد مردوخ روحانی، تهران، ۱۳۷۱ش.



بهلول در ۸۸۰ق/۱۴۷۵م در جنگ سلطان حیدر و شاه خلیل آق‌قویونلو جان سپرد و در دامنۀ کوهی که آرامگاه خانوادگی آن‌ها بود، به خاک سپرده شد. برای مزار او گنبد ویژه‌ای ساختند و آن کوه بعدها به نام او به حاجی‌بیگ معروف شد و امروزه آن را حاجی بیگلو می‌نامند.
[۱۱] عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۴، ص۲۰۶، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.



(۱) عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
(۲) محمدامین زکی، تحقیقی تاریخی دربارۀ کرد و کردستان، ترجمۀ حبیب‌الله تابانی، تبریز، ۱۳۷۷ش.
(۳) محمدامین زکی، کورد و کوردستان، بغداد، ۱۳۵۰ق/۱۹۳۱م.
(۴) محمدامین زکی، مشاهیر الکرد و کردستان فی‌الدور الاسلامی، بغداد، ۱۳۶۴ق/۱۹۴۵م.
(۵) بابا مردوخ روحانی، تاریخ مشاهیر کرد، به کوشش ماجد مردوخ روحانی، تهران، ۱۳۷۱ش.
(۶) EI۲.


۱. محمدامین زکی، تحقیقی تاریخی دربارۀ کرد و کردستان، ج۱، ص۴۸۰، ترجمۀ حبیب‌الله تابانی، تبریز، ۱۳۷۷ش.
۲. بابا مردوخ روحانی، تاریخ مشاهیر کرد، ج۳، ص۸۷، به کوشش ماجد مردوخ روحانی، تهران، ۱۳۷۱ش.
۳. محمدامین زکی، کورد و کوردستان، ج۱، ص۳۸۰، بغداد، ۱۳۵۰ق/۱۹۳۱م.
۴. عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۳، ص۶۲، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
۵. EI۲.
۶. عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۳، ص۶۲، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
۷. عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۴، ص۲۰۵، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
۸. عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۴، ص۲۰۶، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.
۹. محمدامین زکی، تحقیقی تاریخی دربارۀ کرد و کردستان، ج۱، ص۴۷۸، ترجمۀ حبیب‌الله تابانی، تبریز، ۱۳۷۷ش.
۱۰. بابا مردوخ روحانی، تاریخ مشاهیر کرد، ج۳، ص۸۵، به کوشش ماجد مردوخ روحانی، تهران، ۱۳۷۱ش.
۱۱. عبدالعزیز جواهرکلام، آثار الشیعة الامامیه، ج۴، ص۲۰۶، ج۳، تهران، ۱۳۴۸ش، ج۴، ترجمۀ علی جواهر کلام، تهران، ۱۳۰۷ش.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «بهلول»، شماره۵۲۷۷.    



جعبه ابزار