تقلید از نیاکان و گمراهی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله به بررسی آیاتی که مربوط گمراهی مقلدین کورکورانه از
اجداد مشرکشان میباشد. میپردازیم.
اذ قال لابیه وقومه ما هـذه التماثیل التی انتم لها عـکفون• قالوا وجدنا ءاباءنا لها عـبدین• قال لقد کنتم انتم وءاباؤکم فی ضلـل مبین. .
«آن هنگام که به پدرش (
آزر) و قوم او گفت این مجسمههای بیروحی را که شما همواره
پرستش میکنید چیست؟ گفتند: ما پدران خود را دیدیم که آنها را
عبادت میکنند! گفت: مسلما شما و هم پدرانتان در گمراهی آشکاری بودهاید».
.. ومن الناس من یجـدل فی الله بغیر علم ولا هدی ولا کتـب منیر• واذا قیل لهم اتبعوا ما انزل الله قالوا بل نتبع ما وجدنا علیه ءاباءنا او لو کان الشیطـن یدعوهم الی عذاب السعیر.
«آیا ندیدی
خداوند آنچه را در آسمانها و
زمین است مسخر شما کرده و نعمتهای خود را - چه نعمتهای ظاهر و چه نعمتهای باطن - بر شما گسترده و افزون ساخته است؟ ولی بعضی از مردم بدون هیچ
دانش و
هدایت و کتاب روشنی درباره خدا
مجادله میکنند. هنگامی که به آنها گفته شود از آنچه خدا نازل کرده
پیروی کنید، میگویند: نه، ما از چیزی پیروی میکنیم که پدران خود را بر آن یافتیم! آیا حتی اگر
شیطان آنها را
دعوت به
عذاب آتش فروزان کند (باز هم
تبعیت میکنند)؟!».
انهم الفوا ءاباءهم ضالین• فهم علی ءاثـرهم یهرعون• ولقد ضل قبلهم اکثر الاولین.
«چرا که آنها
پدران خود را گمراه یافتند. با اینحال با سرعت به دنبال آنان میدوند. قبل از آنها اکثر پیشینیان (نیز)
گمراه شدند».
در این آیات مورد بحث
قرآن دلیل اصلی گرفتاری دوزخیان را در چنگال این مجازاتهای دردناک در دو جمله کوتاه و پرمعنی بیان میکند، و میگوید: آنها پدران خود را گمراه یافتند (انهم الفوا آبائهم ضالین) اما با این حال با سرعت و بیاختیار به دنبال آنها میدوند (فهم علی آثارهم یهرعون). جالب اینکه در اینجا یهرعون به صورت صیغه مجهول از ماده اهراع که به معنی با
سرعت دویدن است آمده، اشاره به اینکه چنان دل و
دین بر
تقلید نیاکان باختهاند که گوئی آنها را به سرعت و بیاختیار به دنبالشان میدوانند گوئی از خود ارادهای ندارند و این اشاره به نهایت
تعصب و شیفتگی آنها به خرافات نیاکان است.
وکذلک ما ارسلنا من قبلک فی قریة من نذیر الا قال مترفوها انا وجدنا ءاباءنا علی امة وانا علی ءاثـرهم مقتدون• قـل او لو جئتکم باهدی مما وجدتم علیه ءاباءکم قالوا انا بما ارسلتم به کـفرون.
«همینگونه در هیچ شهر و دیاری پیش از تو پیامبری انذارکننده نفرستادیم مگر اینکه ثروتمندان مست و
مغرور گفتند ما پدران خود را بر مذهبی یافتیم و به آثار آنها
اقتدا میکنیم. (پیامبرشان) گفت: آیا اگر من آئینی هدایتبخشتر از آنچه پدرانتان را بر آن یافتید آورده باشم (باز هم
انکار میکنید؟!) گفتند (آری) ما به آنچه شما به آن مبعوث شدهاید کافریم!».
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقلید از نیاکان و گمراهی».