حاجز (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حاجز یا
حواجز یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای مانع و موانع که
حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با
مذمت عیب‌جویی از دیگران و استفاده از فرصت زندگی از این واژه استفاده نموده است.
حاجز یا حواجز به معنای مانع و موانع آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «حجزه: محلّ بند شلوار، اخذ بحجزته. (به او پناه برد).»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره مذمت عیب‌جویی از دیگران فرموده است: «
«وَ اِنَّمَا یَنْبَغِی لِاَهْلِ الْعِصْمَهِ وَ الْمَصْنُوعِ اِلَیْهِمْ فِی السَّلاَمَهِ اَنْ یَرْحَمُوا اَهْلَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعْصِیَهِ وَ یَکُونَ الشُّکْرُ هُوَ الْغَالِبَ عَلَیْهِمْ وَ الْحَاجِزَ لَهُمْ عَنْهُمْ»؛
سزاوار است، آنها که از عیوبی پاکند و از
گناه، سالم نگه داشته شده‌اند، به گنهکاران و اهل معصیت ترحم کنند، و شکر و سپاس
خدا، چنان بر وجود آنان غلبه کند که آنها را از عیب‌جویی و
غیبت دیگران باز دارد.»
امام (علیه‌السلام) در مورد استفاده از فرصت زندگی می‌فرماید: «
«وَ قُلُوبٍ رَائِدَهٍ لِاَرْزَاقِهَا فِی مُجَلِّلاَتِ نِعَمِهِ وَ مُوجِبَاتِ مِنَنِهِ وَ حَوَاجِزِ عَافِیَتِهِ»؛
و دل‌هایی که جوینده انواع روزی‌ها (و مواهب الهی) است و برای آن دقیقاً برنامه‌ریزی می‌کند، تا نعمت‌های فراگیر الهی و مواهب گوناگون او را به‌دست آورد، و از آن‌چه مانع
عافیت و
سلامت است، بپرهیزد.»
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «واژه حاجز»، ص۲۵۳.
