حدس (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَدْس (به فتح حاء) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای
ظن، گمان و تخمین، که
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص توصیف
خدای تعالی از این واژه استفاده نموده است.
حَدْس (به فتح حاء) به معنای ظن، گمان و تخمین، آمده است.
امام (صلواتاللهعلیه) در توصیف خدای تعالی فرموده است: «
«فَتَبَارَکَ اللَّهُ الَّذِی لَا یَبْلُغُهُ بُعْدُ الْهِمَمِ وَ لَا یَنَالُهُ حَدْسُ الْفِطَنِ»؛
پربرکت است خداوندی که افکار بلند، به اوج معرفت او راه نمییابد و گمان زیرکان به مقام والایش نمیرسد.
»
در بعضی از نسخهها به جای حَدس واژه «حسن» آمده است.
ابن میثم در
شرح نهج البلاغه مینویسد: «حدس، حرکت فکر از مطالب به مبادی است، یعنی بلند مرتبه است خدایی که تلاشهای عمیق به کُنه او، و فکر دانایان به حقیقت وی، نمیرسد.»
این واژه یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حدس»، ص۲۵۷.