حسن بن احمد محمدی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسن بن احمد محمدی (
۳۴۹ ـ
۴۳۰ هـ.ق) از سادات علوی و محدثان برجسته بغداد بود که نسبش با هشت واسطه به محمد حنفیه میرسید.
با وجود انتقاد برخی از اهل سنت و اشکال شماری از امامیه به برخی روایاتش، بیشتر علمای رجال شیعه او را ثقه و ممدوح دانستهاند.
وی از استادانی چون پدرش، شیخ صدوق و بزرگان دیگر روایت کرده است.
او شاگردانی چون شیخ طوسی و نجاشی داشته است.
آثارش شامل
خصائص امیرالمؤمنین (علیهالسلام) من القرآن،
طرق الحدیث المروی فی الصحابی و
فضل العتق است.
وی در نهایت در سال ۴۳۰ (هجری قمری) از دنیا رفت.
ابومحمد حسن بن احمد بن قاسم محمدی علوی شریف از سادات علوی است که در سال ۳۴۹ (هجری قمری) به دنیا آمد.
نسب او با هشت واسطه به محمد حنفیه میرسد.
وی ساکن بغداد بود
و در زمان خود عالم و محدثی برجسته و بزرگ طایفه خویش به شمار میرفت.
اگرچه برخی اهل سنت، نسبت کذب و وضع حدیث به او داده
و نجاشی نیز از ایراد و اشکال برخی از امامیه بر بعضی از احادیث و روایات منقول از او خبر داده
و بدین علت ابن داود نام او را در قسم دوم از کتاب خویش آورده است؛
ولی علامه نام او را در قسم ثقات و ممدوحان آورده
و بسیاری از علمای رجال شیعه نیز او را محدثی ثقه و ممدوح دانسته و قدح در برخی روایات او را باعث ضعف خود او نمیدانند.
وی گاهی به نیابت از سید مرتضی مسئولیت نقابت علویان بغداد را بر عهده داشت
و پسرش ابوعبداللّه محمد، نقیب علویان موصل بود.
پدرش نیز که از استادان شیخ مفید بود،
نقابت علویان بصره را بر عهده داشته است.
ابومحمد از پدرش
و همچنین شیخ صدوق (م
۳۸۱ هـ.ق)،
محمد بن احمد بن عبداللّه صفوانی،
محمد بن علی بن تمام کوفی،
ابوغالب زراری، احمد بن محمد بن عیاش جوهری (م
۴۰۱ هـ.ق)،
ابوالمفضل محمد بن عبداللّه شیبانی،
احمد بن عبدالعزیز عکبری،
عبدالغفار بن عبداللّه حسینی واسطی،
حسن بن عبدالرحمان بن خلاد رامهرمزی
و برخی دیگر روایت کرده است.
علوی شاگردانی داشت که برخی از بزرگان چون شیخ طوسی (م
۴۶۰ هـ.ق)،
نجاشی (م
۴۵۰ هـ.ق)،
محمد بن جریر بن رستم طبری
و ابوعبداللّه حسین بن حسن بن زید حسینی قصبی
(که در سال
۴۲۵ هـ.ق در بغداد از او حدیث شنیده)
نیز شاگرد و راوی او بودهاند.
افندی به اشتباه، شیخ مفید (م
۴۱۳ هـ.ق) را نیز راوی او دانسته است.
ظاهرا منشأ اشتباه آن است که وی ابومحمد مذکور را با ابومحمد حسن بن محمد بن یحیی علوی معروف به ابن اخی طاهر یکی دانسته است.
آثار
حسن بن احمد عبارتاند از:
• خصائص امیرالمؤمنین (علیهالسلام) من القرآن؛
• طرق الحدیث المروی فی الصحابی؛
• فضل العتق.
آقابزرگ آن را فضل اللعقیق نامیده است.
حسن در نهایت در سال ۴۳۰ (هجری قمری)
در ۸۱ سالگی از دنیا رفت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «حسن بن احمد محمدی»، ج۳، ص۱۲۹-۱۳۰.