• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسین بن محمد بارع بغدادی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بارِع، ابوعبداللّه حسین بن محمد بن عبدالوهاب بدری بغدادی، ادیب و شاعر عرب قرن پنجم و اوایل ششم بود.



در صفر ۴۴۳ در بغداد متولد شد و در همان شهر در روز سه شنبه ۱۷ جمادی الاخری ۵۲۴ درگذشت.


بدری منسوب است به بدریه، از محلات بغداد، که موطن اوست. علاوه بر البارع البغدادی به البارع الدبّاس نیز شهرت داشته است. خاندان او از دیوانیان و وزیران و نیاکانش، سلیمان بن وَهْب و قاسم بن عبید اللّه و عبید اللّه بن القاسم، از وزیران خلفای بنی عباس بودند.
[۱] محمد باقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، ج۳، ص۱۹۵، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ ـ ۱۳۹۲.



بارع نزد بسیاری از ادبا و علمای عصر خود تلمّذ کرد که از آن جمله‌اند: قاضی ابویعلی موصلی و ابوعلی بن البنّاء و ابوبکر محمد بن موسی الخیاط و ابوبکر احمد بن حسین اللحیانی و ابوالقاسم یوسف بن غوری و حسین بن حسن اسکافی. کسانی نیز از او روایت کرده‌اند که از مشاهیر آنان ابن عساکر (متوفی ۵۷۱) و ابن الجوزی (متوفی ۵۹۷) هستند.
[۲] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۶، ص۱۵۶ ـ ۱۵۷، بیروت ۱۹۸۳،.



در ادب و علم القراءات تألیفاتی داشته که از آن جمله الشمس المنیرة فی القراءات السبعة الشهیرة و طرائف الطرف را ذکر کرده‌اند.
[۳] مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۲، ص۱۰۶۲، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
[۴] مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۲، ص۱۱۰۹، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
او دیوان شعر نیز داشته و یاقوت حموی
[۵] یاقوت حموی، معجم الادباء،ج۱۰، ص ۱۴۹ـ۱۵۴، بیروت ۱۳۵۵ ـ ۱۳۵۷/ ۱۹۳۶ ـ ۱۹۳۸.
نمونه‌هایی از اشعار او نقل کرده که برخی از آن‌ها مشاعرات او با دوست شاعرش ابن الهَبّاریّه (متوفی ۵۰۹) است.
[۶] خلیل بن ایبک صفدی، کتاب الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۳۳ ـ ۳۶، ج ۱۳، چاپ محمد حجیری، ویسبادن ۱۹۸۴.



(۱) محسن امین، اعیان الشیعه، بیروت ۱۹۸۳،.
(۲) مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
(۳) محمد باقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ ـ ۱۳۹۲.
(۴) خیرالدین زرکلی، الاعلام، بیروت ۱۹۸۴، ج ۲، ص ۲۵۵.
(۵) خلیل بن ایبک صفدی، کتاب الوافی بالوفیات، ج ۱۳، چاپ محمد حجیری، ویسبادن ۱۹۸۴.
(۶) یاقوت حموی، معجم الادباء، بیروت ۱۳۵۵ ـ ۱۳۵۷/ ۱۹۳۶ ـ ۱۹۳۸.

 
۱. ↑ محمد باقر بن زین العابدین خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، ج۳، ص۱۹۵، چاپ اسدالله اسماعیلیان، قم ۱۳۹۰ ـ ۱۳۹۲.
۲. ↑ محسن امین، اعیان الشیعه، ج۶، ص۱۵۶ ـ ۱۵۷، بیروت ۱۹۸۳،.
۳. ↑ مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۲، ص۱۰۶۲، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۴. ↑ مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۲، ص۱۱۰۹، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۵. ↑ یاقوت حموی، معجم الادباء،ج۱۰، ص ۱۴۹ـ۱۵۴، بیروت ۱۳۵۵ ـ ۱۳۵۷/ ۱۹۳۶ ـ ۱۹۳۸.
۶. ↑ خلیل بن ایبک صفدی، کتاب الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۳۳ ـ ۳۶، ج ۱۳، چاپ محمد حجیری، ویسبادن ۱۹۸۴.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «حسین بن محمد بارع بغدادی »، شماره۱۵۲.    



جعبه ابزار