حسین بن هبة جلیس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسین بن هبة جلیس (م حدود
۴۹۰ ه) از علمای نحو و لغت، به ویژه به دلیل کتاب
ثمار الصناعه شناخته می‌شود.
این کتاب به بررسی جامع نحو، صرف، تقسیمات، و علل آن‌ها می‌پردازد و شامل شرح ۲۴ علت مشهور در نحو است.
از دیگر آثار او
الحروف السبعه من الکلام است.
زمان دقیق وفات او مشخص نیست، اما در برخی منابع حدود سال ۴۹۰ هجری ذکر شده است.
ابوعبداللّه حسین (بن موسی) بن هبة جلیس دینوری از علمای نحو و لغت بود، بیشترین شهرتش به دلیل کتاب ثمار الصناعه است؛ زیرا بیشتر مطالب نحو، صرف و تقسیمات و علل آن‌ها را با بیانی خوب و اسلوبی مرغوب نوشته است.
او در این کتاب ۲۴ علت مشهور در نحو را همانند علت سماع، تشبیه، فَرْق، توکید و غیره را آورده و مفصلاً به شرح هرکدام پرداخته است.
ابوعبداللّه دارای تألیفاتی است که از جمله:
• الحروف السبعه من الکلام؛
• ثمار الصناعه است.
دینوری درباره زمان فوتش در منابع اختلاف است؛ ولی در هدایة العارفین وفاتش حدود ۴۹۰ هجری قمری آمده است.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسین بن هبة جلیس»، ج۳، ص۱۳۵.
