• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خدج (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: عناوین مفردات نهج البلاغه (جد ۱)

خَدَجَ (به فتح خاء و دال و جیم) از واژگان نهج البلاغه است. خِداج (به کسر خاء) هر نقصانى را گويند كه در چيزى باشد و در اصل آن است كه حيوانى بچّه‌اش را سقط كند، هر چند تامّ الخلقه باشد. از اين مادّه فقط يک مورد در نهج البلاغه آمده است.


خَدَجَ
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۷.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۹۰.    
خِداج هر نقصانى را گويند كه در چيزى باشد. «الخِدَاج: كل نقصانٍ‌ في شيءٍ»
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۳.    
در اصل آن است كه حيوانى بچّه‌اش را سقط كند، هر چند تامّ الخلقه باشد: «اخْدَجَت الشتوةُ‌»
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۲.    
يعنى زمستان آبش كم شد.

امام علی (علیه‌السلام) به عامل صدقات نوشته: «وَلاَ تُخْدِجْ بِالتَّحِيَّةِ لَهُمْ»
[۵] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۰، نامه ۲۵.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامه، ج۳، ص۲۷، نامه ۲۵.    
[۷] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۸۰، نامه ۲۵.    
«در تحيّت به آن‌ها بخل و كوتاهى مكن.»
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۹۵، نامه ۲۵.    
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۰.    
(شرح‌های نامه:
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۳.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۹، ص۳۰۴.    
[۱۲] هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۸۱-۳۸۲.    
[۱۳] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۵۱.    
)

از اين مادّه فقط يک مورد در نهج البلاغه آمده است.
[۱۴] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۰، نامه ۲۵.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۷.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۹۰.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۳.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۲.    
۵. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۰، نامه ۲۵.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامه، ج۳، ص۲۷، نامه ۲۵.    
۷. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۸۰، نامه ۲۵.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۹۵، نامه ۲۵.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۰.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۳.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۹، ص۳۰۴.    
۱۲. ↑ هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۸۱-۳۸۲.    
۱۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۵۱.    
۱۴. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۰، نامه ۲۵.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خدج»، ج۱، ص۳۲۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 25 نهج البلاغه
جعبه ابزار