رمض (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَمَض (به فتح راء و میم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای شدت حرارت است.
رَمْضاء (به فتح راء و سکون میم) به معنی شدت حرارت و زمين داغ شده از حرارت خورشيد است.
دو مورد از اين ماده در
نهج البلاغه آمده است.
رَمَض به معنای شدت حرارت است.
رَمْضاء به معنی شدت حرارت و زمين داغ شده از حرارت خورشيد است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه بهکار رفته است، اشاره میشود:
حضرت علی (علیهالسلام) در مقام موعظه فرموده است:
«فَرأَيْتُمْ جَزَعَ أَحَدِكُمْ مِنَ الشَّوْكَةِ تُصيبُهُ، وَ الْعَثْرَةِ تُدْميهِ، وَ الرَّمْضاءِ تُحْرِقُهُ؟ فَكَيْفَ إِذا كانَ بَيْنَ طابَقَيْنِ مِنْ نار، ضَجيعَ حَجَر، وَ قَرينَ شَيْطان؟!» یعنی: «آيا ديدهايد ناله كسى را از خارى كه در پايش مىخلد، يا از افتادنى كه او را زخمى و خونى مىكند و يا از زمين داغى كه او را مىسوزاند، چطور است كه انسان ميان دو آجر بزرگى از آتش باشد همخوابه سنگ و رفيق شيطان.»
(شرحهای خطبه:
) همخوابه سنگ اشاره است به آيه
(وَ قودُها النّاسُ وَ الْحِجارَةُ) و قرين شيطان به آيه
(نُقَيّضْ لَهُ شَيْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرينٌ) است.
و درباره اثرات اعمال فرموده:
«وَ صَوْمُ شَهْرِ رَمَضانَ فَإِنَّهُ جُنَّةٌ مِنَ الْعِقاب، وَ حَجُّ الْبَيْتِ وَ اعْتَِمارُهُ فَإِنَّهُما يَنْفيانِ الْفَقْرَ» یعنی: «و روزه ماه رمضان كه سپرى است در برابر مجازات خدا و
حج و عمره خانه خدا كه نابود كننده
فقر است.»
(شرحهای خطبه:
)
دو مورد از اين ماده در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رمض»، ج۱، ص۴۶۹.