• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سماعة بن مهران حضرمی کوفی (شخصیت رجالی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابومحمد سماعة بن مهران حضرمی کوفی (حدود ۸۵-۱۴۵ هـ)، از اصحاب راویان امام صادق و امام کاظم (علیهما‌السّلام) و از فقیهان بزرگ، صاحب فتوا و از محدثان موثق شیعه در قرن دوم هجری قمری بود.


ابومحمد سماعة بن مهران بن عبدالرحمان حضرمی کوفی، ساکن کوفه،
[۱] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۱۹۳.    
از موالی عبدالله بن وائل بن حجر حضرمی،
[۲] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳۳، ص۳۴۴.    
صحابی امام صادق و امام کاظم (علیهما‌السّلام)
[۳] طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۲۱۴.    
[۴] طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۳۵۱.    
و راوی از آن دو بزرگوار بود.
[۵] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۳۸۴.    
همچنین از راویانی مانند ابوبصیر، محمد بن عمران و کلبی نسابه روایت نقل کرده است.
[۶] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۳۱۶.    
افرادی چون ابن‌ابی‌عمیر، ابوایوب، ابن‌فضال و احمد بن محمد بن ابی‌نصر نیز از وی روایت نقل کرده‌اند.
[۷] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۳۸۵.    

او به تجارت ابریشم بین کوفه و حران اشتغال داشت.
[۸] طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ص۴۷۷.
[۹] قهپایی، عنایة‌الله، مجمع الرجال، ج۳، ص۱۷۰.    

بیشتر رجال‌شناسان وی را یکی از فقیهان بزرگ، صاحب فتوا و از راویان ثقه شیعی معرفی کرده‌اند.
[۱۰] مجلسی، محمدباقر، الوجیزه، ص۲۳۲.    
او در سند بیش از ۲۲۲ روایت قرار گرفته است.
[۱۱] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۳۱۶.    
سماعه در ابواب فقه احادیث فراوان دارد و از امام صادق (علیه‌السّلام) راجع به زیارت و دعا، حدیث زیاد روایت کرده است.
گفتنی است برخی ایشان را با زرعه حضرمی خلط کرده و نسبت واقفی به وی داده‌اند البته این سخن پذیرفته نیست.
[۱۲] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳۳، ص۳۴۹.    
بلکه او صددرصد مردی موثق و مورد اطمینان بوده است.

سماعه سرانجام در حدود شصت سالگی به سال ۱۴۵هـ در مدینه درگذشت.
[۱۳] استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۱۶۰.    


کتاب الحدیث اثر مهم سماعه است.
[۱۴] طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۳۵۱.    
راویان موثق از آن کتاب، حدیث کرده‌اند و برخی از آن راویان جزء اصحاب اجماع می‌باشند.

برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۵] دریاب نجفی، محمود، المعجم الموحد، ج۱، ص۳۷۹.
[۱۶] اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۰، ص۵۰۴.
[۱۷] طریحی، فخرالدین بن محمدعلی، جامع المقال، ص۱۶۰.    


۱. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۱۹۳.    
۲. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳۳، ص۳۴۴.    
۳. ↑ طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۲۱۴.    
۴. ↑ طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۳۵۱.    
۵. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۳۸۴.    
۶. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۳۱۶.    
۷. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۳۸۵.    
۸. ↑ طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ص۴۷۷.
۹. ↑ قهپایی، عنایة‌الله، مجمع الرجال، ج۳، ص۱۷۰.    
۱۰. ↑ مجلسی، محمدباقر، الوجیزه، ص۲۳۲.    
۱۱. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۳۱۶.    
۱۲. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳۳، ص۳۴۹.    
۱۳. ↑ استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۱۶۰.    
۱۴. ↑ طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۳۵۱.    
۱۵. ↑ دریاب نجفی، محمود، المعجم الموحد، ج۱، ص۳۷۹.
۱۶. ↑ اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۰، ص۵۰۴.
۱۷. ↑ طریحی، فخرالدین بن محمدعلی، جامع المقال، ص۱۶۰.    


• سایت مجمع جهانی شیعه‌شناسی، برگرفته از مقاله «راویان امام صادق(علیه السلام) ۲»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۱/۲۹.    
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۸۳، برگرفته از مقاله «ابومحمد سماعة بن مهران».



جعبه ابزار