سید مرتضی اهرمی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سید مرتضی مجتهد اهرمی معروف به «علم الهدی» (در گذشته به سال ۱۳۱۶ ش) از منطقه دشتی برخاست. وی سردستۀ مشروطه‌خواهان بوشهر است.
ملقب به علم الهدی، از روحانیون استعمارستیز ایران در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری بود.
وی در اهرم، مرکز تنگستان به
دنیا آمد.
در نوجوانی برای تحصیل علوم دینی به
نجف اشرف رفت و نزد
آخوند خراسانی تلمذ کرد و به درجة
اجتهاد نایل شد و سپس به بوشهر بازگشت.
در سال ۱۳۲۶ ق پس از بمباران و تعطیل مجلس توسط محمدعلی شاه قاجار، علم الهدی به فتوای
سیدعبدالحسین لاری و نیز اجتهاد خود بر ضد انگلیسی‌ها فتوای
جهاد صادر کرد و رئیس علی دلواری را با صد نفر تفنگچی تحت امرش به بوشهر
دعوت نمود و با کمک آنها و آزادی‌خواهان
بوشهر، تمام ادارات دولتی را از دست نمایندگان دولت، خارج ساخت و خود
رتق و
فتق امور بندر را در دست گرفت و به
عزل و نصب مأموران دولت پرداخت و
تسلیم وجوه گمرک جنوب را به دولت
انگلستان – که گمرکات بوشهر را در
اختیار داشت – قطع نمود
ازاین‌رو به درخواست و فشار انگلیس، احمدخان دریابیگی، حکمران بنادر جنوب و از عمال انگلستان، از طرف دولت مرکزی، مامور قلع و قمع علم الهدی گردید. دریابیگی نیز خانة او را به توپ بست و سپس بدان حمله کرد و سید مرتضی را دستگیر نمود و او را با وضع زشتی در کوچه‌های بوشهر گرداندند و سپس زندانی کرد و پس از چندی به عتبات
تبعید نمود. سید مرتضی در آنجا به تکمیل تحصیلات خود پرداخت و بعدا به بوشهر بازگشت. وی در هنگام تشکیل مجلس مؤسسان و تغییر سلطنت از قاجاریه به پهلوی، به نمایندگی از طرف اهالی بنادر به مجلس مؤسسان رفت و به تغییر سلطنت رأی داد و در ۱۳۰۷ در بوشهر درگذشت.
او مردی
شجاع و مجاهد و از مخالفان سرسخت نفوذ انگلستان در کشور بود. در هنگام دیدار
رضاشاه از بوشهر در ۱۳۰۷ وی به همراه جمع دیگری از
علما، در دارالحکومه آن شهر با وی دیدار کرد و ضمن سخنانی از وی خواست تا به نفوذ انگلستان در
ایران پایان دهد.
دانش‌نامه‌های انقلاب اسلامی و تاریخ ایران، فرهنگ‌نامه علمای مجاهد، برگرفته از مقاله «سید مرتضی اهرمی».
