• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالعزیز بن عمران زهری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عبدالعزیز بن عمران زهری (م ۱۹۸ ق) از محدثان قرن دوم بوده و از امام صادق (علیه‌السّلام) روایت کرده ولی رجال‌نویسان وی را فردی غیر موثق و روایتش را غیر قابل اعتماد می دانند و دارای تالیفی به نام کتاب الاحلاف یا کتاب الاخلاق است.


ابوثابت عبدالعزیز بن عمران بن عبدالعزیز بن عمر زهری مدنی بغدادی اعرج، معروف به ابن ابی ثابت، از مردمان مدینه بود،
[۱] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
[۲] عقیلی، محمد، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۱۴.    
ولی مدتی به بغداد رفت و در دستگاه حکومت یحیی بن خالد برمکی خدمت کرد و پس از مدتی اقامت در بغداد، به زادگاهش مدینه بازگشت.
[۳] مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
[۴] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    

از امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) روایت کرده
[۵] ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۳۲.    
[۶] خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۰.
و از محدثانی چون افلح بن سعید،
[۷] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
[۸] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
داود بن حصین، اسماعیل بن ابراهیم بن عقبه و هشام بن سعد
[۹] خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
نیز حدیث شنیده و روایاتی نقل کرده است. کسانی چون یعقوب بن محمد زهری،
[۱۰] رازی، ابن بی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۳۹۰.    
علی بن محمد مدائنی، ابراهیم بن منذر
[۱۱] وكيع الضبي، اخبار القضاة، ۲/۲۳.
[۱۲] خزرجی، صفی الدین، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۲۴۰.    
و ابوحذافة سهمی
[۱۳] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
[۱۴] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵    .
از وی روایت کرده‌اند.
او علاوه بر علم حدیث، به علم نسب شناسی نیز آگاه بود.
[۱۵] عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۷، ص۲۸۹.    
[۱۶] عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
رجال‌نویسان ایشان را فردی غیرموثق و روایاتش را غیرقابل اعتماد دانسته‌اند.
[۱۷] ابن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۷، ص۴۷۸.    
[۱۸] ابن زریق، الضعفاء و المتروکین، ص۱۶۸.    
گفته شده که وی به دلیل این که یک بار کتاب‌هایش طعمه حریق شد و در آتش سوخت، روایات را حفظ می‌نمود و از حفظ روایت می‌کرد، لذا دچار اشتباهات زیادی شده است.
[۱۹] خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
[۲۰] عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    


عبدالعزیز دارای تالیفی به نام کتاب الاحلاف
[۲۱] ابن الندیم، الفهرست (الندیم)، ص۱۳۷.    
یا کتاب الاخلاق
[۲۲] بغدادي، اسماعیل، کشف الظنون، ج۵، ص۵۷۵.
بوده است.

ابوثابت، سرانجام به سال ۱۹۷ ق در مدینه درگذشت.
[۲۳] مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
[۲۴] خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
در تاریخ وفاتش اختلاف است.
[۲۵] ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام ج۱۱، ص۲۴۵.    
[۲۶] بابانی، هدیة العارفین ج۱، ص۵۷۵.    


منابع بیشتر برای مطالعه:
[۲۷] ابن سعد، الطبقات الکبری ج۵، ص۴۳۶.    


۱. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۲. ↑ عقیلی، محمد، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۱۴.    
۳. ↑ مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
۴. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۵. ↑ ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۳۲.    
۶. ↑ خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۰.
۷. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
۸. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۹. ↑ خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
۱۰. ↑ رازی، ابن بی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۳۹۰.    
۱۱. ↑ وكيع الضبي، اخبار القضاة، ۲/۲۳.
۱۲. ↑ خزرجی، صفی الدین، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۱، ص۲۴۰.    
۱۳. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۱۵۸.    
۱۴. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵    .
۱۵. ↑ عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، ج۷، ص۲۸۹.    
۱۶. ↑ عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
۱۷. ↑ ابن عدی، الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۷، ص۴۷۸.    
۱۸. ↑ ابن زریق، الضعفاء و المتروکین، ص۱۶۸.    
۱۹. ↑ خزرجي، صفي الدين، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ۶/۳۵۱.
۲۰. ↑ عسقلانی، ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۵۸.    
۲۱. ↑ ابن الندیم، الفهرست (الندیم)، ص۱۳۷.    
۲۲. ↑ بغدادي، اسماعیل، کشف الظنون، ج۵، ص۵۷۵.
۲۳. ↑ مزی، جمال الدین، تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۱۸۱.    
۲۴. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۶۰۵.    
۲۵. ↑ ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام ج۱۱، ص۲۴۵.    
۲۶. ↑ بابانی، هدیة العارفین ج۱، ص۵۷۵.    
۲۷. ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری ج۵، ص۴۳۶.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۴۷، برگرفته از مقاله «عبدالعزیز بن عمران زهری».



جعبه ابزار