• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فسح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مفردات نهج البلاغه (جلد ۲)
مقالات مرتبط: فسح (مفردات‌قرآن)، تفسح (لغات‌قرآن).


فُسْح (به ضم فاء و سکون سین) از واژگان نهج البلاغه به معنای جا باز كردن است. مواردی از این واژه و مشتقات آن در «نهج البلاغه» آمده است.


فُسْح
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۶.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۵.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۹۸.    
به معنای جا باز كردن است.
«فَسَحَ‌ له فى المجلس: وسّع و فرّج ...».
[۴] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۱، ص۳۹۱.    

الْفُسْحَةُ (بالضم): وسعت. فراخى.
[۵] النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۸.    


امیرالمومنین (علیه‌السلام) درباره خوارج میفرمایند: «الشَّيْطَانُ الْمُضِلُّ، وَ الاَْنْفُسُ الاَْمَّارَةُ بِالسُّوءِ، غَرَّتْهُمْ بالاَْمَانِيِّ، وَ فَسَحَتْ لَهُمْ فِي المَعَاصِيِ»
[۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۵۵، حکمت۳۱۴.    
[۷] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۳۰، حکمت۳۲۳.    
[۸] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۲، حکمت۳۲۳.    
«شیطان و نفس اماره آنها را با آرزوهاى كاذب فريفت و گناهان را بر آنها آسان كرد.»
[۹] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۷، حکمت۳۲۳.    
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۴.    
(شرح‌های حکمت:
[۱۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۴.    
[۱۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۶۱۶.    
[۱۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۱۲.    
[۱۴] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۳۵.    
)
حضرت در مقام دعا برای حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله) اینطور به خدا عرضه میدارند: «اللَّهُمَّ افْسَحْ لَهُ مَفْسَحاً فِي ظِلِّكَ، وَاجْزِهِ مُضَاعَفَاتِ الْخَيْرِ مِنْ فَضْلِكَ»
[۱۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۳۴، خطبه۷۱.    
[۱۶] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۱۱۸، خطبه۷۰.    
[۱۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۱، خطبه۷۲.    
«خدايا در سايه رحمت خود، براى او جايى وسيع مقرر فرما، و از فضل و كرم و بزرگواريت پاداشهاى نيكو به وى ارزانى دار»
[۱۸] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷، خطبه۷۱.    
[۱۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۳۴.    
[۲۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۱۹۰.    
[۲۲] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۰۲.    
[۲۳] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۳۸.    
)

از این ماده چند مورد در «نهج» آمده است.
[۲۴] رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص، خطبه.    
[۲۵] رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص، خطبه.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۶.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۵.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۹۸.    
۴. ↑ جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۱، ص۳۹۱.    
۵. ↑ النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۸.    
۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۵۵، حکمت۳۱۴.    
۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۳۰، حکمت۳۲۳.    
۸. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۲، حکمت۳۲۳.    
۹. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۷، حکمت۳۲۳.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۴.    
۱۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۴.    
۱۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۶۱۶.    
۱۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۱۲.    
۱۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۳۵.    
۱۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۳۴، خطبه۷۱.    
۱۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۱۱۸، خطبه۷۰.    
۱۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۱، خطبه۷۲.    
۱۸. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷، خطبه۷۱.    
۱۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۵.    
۲۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۳۴.    
۲۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۱۹۰.    
۲۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۰۲.    
۲۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۳۸.    
۲۴. ↑ رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص، خطبه.    
۲۵. ↑ رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص، خطبه.    


• بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فسح »، ج۲، ص۸۱۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 314 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 71 نهج البلاغه
جعبه ابزار