• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فضل بیهقی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فضل بن علی بیهقی (قرن ششم هجری) از شاعران و ادیبان بود. بنابر گزارش ابن فندق، نسب او با پانزده واسطه به امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) می‌رسد.
وی مردی بزرگوار، با ورع و زاهد معرفی شده است.
او از فضلا و حکمای روزگار خود به شمار می‌رفت و در زمینه شعر نیز مهارتی درخور داشت.
اشعار وی را شیرین، نمکین و آراسته به فصاحت و بلاغت دانسته‌اند.
نفیسی او را از شاعران برجسته‌ی عصر سلجوقی می‌داند. بخشی از سروده‌های او در مدح تاج‌الدین، حاکم خراسان، سروده شده و در منابعی مانند مجمع الفصحاء ذکر گردیده است.
دیوان اشعار او با عنوان دیوان ابی‌البرکات بیهقی در آثار آقابزرگ تهرانی نیز ثبت شده است.



ابوالبرکات فضل بن علی بن فضل بن طاهر بیهقی علوی مجدالدین بنا به نوشته ابن فندق نسب وی با پانزده واسطه به امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) می رسد.
او را فردی بزرگوار، با ورع و زاهد توصیف کرده‌اند.
وی از بیهق بود و از فضلا و حکمای روزگار خویش به شمار می‌رفت.
در شعر دستی داشت و از بلاغت و فصاحت خاصی برخوردار بود. اشعارش را شیرین و نمکین توصیف کرده‌اند.
[۲] هدایت، رضا‌قلی خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ص۳۱۸.

نفیسی نوشته است او از شاعران دوران حکومت سلجوقیان در (قرن ششم هجری) است.
[۳] نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران، ج۱، ص۸۸.




بیهقی مجموعه اشعاری دارد که پاره‌ای از سروده‌های ایشان در مدح تاج‌الدین حاکم خراسان بوده و در مجمع الفصحاء آمده است.
[۴] هدایت، رضا‌قلی خان، مجمع الفصحاء،ج۱، ص۳۱۸.

همچنین مجموعه اشعار وی را آقابزرگ تهرانی با عنوان دیوان ابی‌البرکات بیهقی ذکر کرده است.
(دیگر منابع:
[۶] خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ص۱۵.
[۷] عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۴۶۹.
)



۱. بیهقی، ابو الحسن، تاریخ بیهق تعریب، ص۴۶۷.    
۲. هدایت، رضا‌قلی خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ص۳۱۸.
۳. نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران، ج۱، ص۸۸.
۴. هدایت، رضا‌قلی خان، مجمع الفصحاء،ج۱، ص۳۱۸.
۵. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۳۷.    
۶. خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ص۱۵.
۷. عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۴۶۹.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «فضل بیهقی»، ج۴، ص۲۶۲.






جعبه ابزار