• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قتل نفس زکیّه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


یکی نشانه‌های حتمی ظهور و قیام حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، قتل نفس زکیه است.


«نفس زکیه» یعنی فرد بی‌گناه، پاک، کسی که قتلی انجام نداده است
[۱] کهف/سوره۱۸، آیه۷۴.    
و جرمی ندارد.

در آستانۀ قیام حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در گیرودار مبارزات زمینه‌ساز انقلاب مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، فردی پاک‌باخته و مخلص، در راه امام (علیه‌السلام) می‌کوشد و مظلومانه کشته می‌شود. طبق بیان روایات، این رخداد عظیم، بین رکن و مقام ـ در بهترین مکان‌های زمین ـ اتفاق می‌افتد. فرد یادشده، از اولاد امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) است
[۲] شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۳۳۰، ح ۱۶.    
که در روایات، گاهی از او به عنوان «نفس زکیه» و «سید حسنی» یاد کرده‌اند.
[۳] شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۴۵، ح ۴۴۰.    


در این باره که «نفس زکیه» کیست، روایات چنین گفته‌اند:

۳.۱ - روایت اول

سیدی است پاکدل که میان رکن و مقام در مکه معظمه به شهادت می‌رسد. شهادت او از نشانه‌های حتمی ظهور است.
[۴] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، موسسة الوفا، ۱۴۰۴، ج۵۲، ص۲۰۴-۲۰۶.    


۳.۲ - روایت دوم

بنا بر یک روایت، پانزده روز پس از شهادت نفس زکیه، امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ظهور می‌کند.
[۵] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، موسسة الوفا، ۱۴۰۴، ج۵۲، ص۱۹۲.    


۳.۳ - روایت سوم

در روایتی دیگر آمده است که نفس زکیّه سفیر امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به سوی مردم مکه است.
[۶] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، موسسة الوفا، ۱۴۰۴، ج۵۲، ص۳۰۷.    


۳.۴ - روایت چهارم

بنا بر پاره‌ای روایات، او از نسل امام حسن (علیه‌السلام) و بنا بر برخی دیگر، از نسل امام حسین (علیه‌السلام) است. هنگام خروج سفیانی به مدینه می‌رود و مردم را به اتحاد و یگانگی فرا می‌خواند و چون لشکریان سفیانی به مدینه می‌رسند، به مکه می‌رود و به دعوت مردمِ آنجا می‌پردازد. سرانجام در ماه ذی‌الحجه پس از مراسم حج او را در پیش خانه خدا و حرم امن، در برابر چشم مردم می‌کشند.
[۷] هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی مهدی، ص۷۵ ـ ۷۷.


۳.۵ - حدیثی از پیامبر

پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمودند:
مهدی ظهور نمی‌کند تا اینکه نفس زکیه کشته شود. زمینیان و آسمانیان خشمگین می‌شوند. در آن هنگام است که مهدی می‌آید و مردم او را همچون در میان گرفتن عروس در شب زفاف در میان خود می‌گیرند. پس او زمین را پر از قسط و عدل می‌کند و زمین گیاهانش را می‌رویاند (کنایه از فراوانی نعمت) و آسمان بارانش را فرو می‌فرستد.
[۸] سید بن طاووس، الملاحم والفتن، اصفهان، مؤسسه صاحب الامر (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف)، ۱۴۱۶، چاپ اول، ص۳۴۷.


قتل نفس زکیه، از نشانه‌های حتمی و متصل به ظهور است. در منابع اهل سنت کمتر نامی از آن برده شده؛
[۹] ابن ابی‌شیبه، المصنف، ج۷، ص۵۱۴، ح‌۳۷۶۴۲.
ولی در منابع شیعه، روایات آن فراوان است؛ ازاین‌رو در اصل تحقق چنین حادثه‌ای به عنوان علامت قیام شکی نیست؛ هر چند اثبات جزئیات آن و نیز زمان تحقق آن و ویژگی‌های مقتول، مشکل است.
[۱۰] شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ج۱، ص۳۰۳، ح ۸۲.    
[۱۱] شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۳۵، ح ۴۲۵.    
[۱۲] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح ۴۸۳.    
[۱۳] صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الاثر، ص۴۵۹.


برخی گمان کرده‌اند مراد از نفس زکیه، محمد بن عبدالله بن حسن، معروف به نفس زکیه است که در زمان امام صادق (علیه‌السلام) در منطقۀ «احجار زیت» در نزدیکی مدینه کشته شد.
این احتمال درست نیست، به چند دلیل:

۵.۱ - دلیل اول

لازمه‌اش این است که پیش از تولد حضرت مهدی (علیه السلام)؛ بلکه پیش از آن که امامان از آن خبر دهند، این نشانه رخ داده باشد.

۵.۲ - دلیل دوم

در روایات تصریح شده است که «نفس زکیه»، بین رکن و مقام کشته می‌شود؛ حال آن‌که محمد بن عبدالله بن حسن در منطقۀ «احجار زیت» (در نزدیکی مدینه) کشته شده است.

۵.۳ - دلیل سوم

همان‌گونه که در روایات اشاره شده قتل نفس زکیه از نشانه‌های حتمی و متصل به ظهور است؛ حال آن‌که محمد بن عبدالله، سال‌ها پیش از تولد حضرت مهدی (علیه‌السلام) به قتل رسیده است.

۵.۳.۱ - روایتی از امام باقر

امام باقر (علیه‌السلام) فرمود: «لیس بین قیام قائم آل محمد و بین قتل النفس الزکیة الا خمس عشرة لیلة؛ بین قیام مهدی (علیه‌السلام) و کشته شدن نفس زکیه، بیش از پانزده شبانه‌روز فاصله نیست».
[۱۴] شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۷۴.    
[۱۵] شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۴۵.    
[۱۶] شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۶۴۹.    


نفس زکیه؛
نشانه‌های ظهور؛
ظهور.

۱. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۷۴.    
۲. ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۳۳۰، ح ۱۶.    
۳. ↑ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۴۵، ح ۴۴۰.    
۴. ↑ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، موسسة الوفا، ۱۴۰۴، ج۵۲، ص۲۰۴-۲۰۶.    
۵. ↑ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، موسسة الوفا، ۱۴۰۴، ج۵۲، ص۱۹۲.    
۶. ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، موسسة الوفا، ۱۴۰۴، ج۵۲، ص۳۰۷.    
۷. ↑ هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی مهدی، ص۷۵ ـ ۷۷.
۸. ↑ سید بن طاووس، الملاحم والفتن، اصفهان، مؤسسه صاحب الامر (عجل‌الله‌فرجه‌الشریف)، ۱۴۱۶، چاپ اول، ص۳۴۷.
۹. ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنف، ج۷، ص۵۱۴، ح‌۳۷۶۴۲.
۱۰. ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ج۱، ص۳۰۳، ح ۸۲.    
۱۱. ↑ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۳۵، ح ۴۲۵.    
۱۲. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح ۴۸۳.    
۱۳. ↑ صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الاثر، ص۴۵۹.
۱۴. ↑ شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۷۴.    
۱۵. ↑ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۴۵.    
۱۶. ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۶۴۹.    


فرهنگ‌نامه مهدویت، سلیمیان، خدامراد، ص۳۴۵، برگرفته از مقاله «قتل نفس زکیّه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۱/۰۶.    

سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «علائم ظهور»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۳/۰۱.    



رده‌های این صفحه : مهدویت | نشانه های ظهور
جعبه ابزار