لایَجْزِی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لايَجْزِى:(لا يَجْزي والِدٌ) جمله
«لايَجْزِى» از مادّه
«جزا» است.
و جزا از نظر لغت به دو معنا آمده: يكى پاداش و كيفر دادن در برابر چيزى (چنان كه گفته مى‌شود: جَزاهُ اللَّهُ خَيْراً: خداوند او را پاداش خير داد). و ديگرى كفايت كردن و جانشين شدن و تحمل نمودن، چنان كه در آيه مورد بحث آمده است:
(لايَجْزِى والِدٌ عَنْ وَلَدِهِ): «هيچ پدرى، مسئوليت اعمال فرزندش را قبول نمى‌كند، و به جاى او نمى‌نشيند، و از او كفايت نمى‌كند». ممكن است، هر دو به يک ريشه باز گردد، چرا كه پاداش و كيفر نيز جانشين عمل مى‌شود، و به مقدار آن است (دقت كنيد).
(يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ وَاخْشَوْا يَوْمًا لَّا يَجْزِي وَالِدٌ عَن وَلَدِهِ وَ لَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَن وَالِدِهِ شَيْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَ لَا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ) (اى مردم! تقواى الهى پيشه كنيد و بترسيد از روزى كه نه پدرى مجازات فرزندش را پذيرا مى‌شود، و نه فرزندى چيزى از مجازات پدرش را؛ به يقين وعده الهى حق است؛ پس مبادا زندگانى دنيا شما را بفريبد، و مبادا
شیطان فريبكار شما را نسبت به كَرَم خدا بفريبد و مغرور سازد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
راغب گفته: كلمه جزاء به معناى بى نيازى و كفايت است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «لایَجْزِی»، ص۴۷۷.
