محمود بن جریر اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمود بن جریر اصفهانی (م
۵۸۵ هـ.ق) فقیه و استاد علوم دینی در اصفهان بود.
تحصیلات خود را نزد محیی‌الدین محمد بن یحیی، از شاگردان
ابوحامد غزالی به‌پایان رساند.
به‌سرعت در علوم زمانه صاحب‌نظر شد و به‌عنوان علامه و صاحب‌فنون شناخته می‌شد.
ابن خلکان یاد می‌کند که او سال‌ها کرسی تدریس در
اصفهان داشت و جمع زیادی از بزرگان در درس‌های او حاضر می‌شدند.
آرا و تألیفات او از دقت و اعتبار برخوردار بود و توسط مدرسین در تدریس مورد استناد قرار می‌گرفت.
برخی گزارش‌ها وی را از پیروان مذهب
شافعی دانسته‌اند.
ابن قاضی شهبه او را فقیه، محدث و خطیب توانا توصیف کرده است.
از او دو اثر با عنوان
تعلیقه فی الخلاف و
طریقة فی الخلافبرجای مانده است.
وی در سال ۵۸۵ (هجری قمری) درگذشت.
ابوطالب محمود بن علی ابی طالب بن عبداللّه بن ابی الرجا اصفهانی از جزییات زندگی وی اطلاعات چندانی در دست نیست.
محمودعلوم خویش را نزد محیی‌الدین محمد بن یحیی از شاگردان ابوحامد غزالی فرا گرفت و طولی نکشید در بسیاری از علوم رایج آن روزگار صاحب نظر گردید تا بدان حد که او را علامه و صاحب فنون خواندند.
گفته شده وی بر مذهب شافعی بود.
ابن خلکان نیز در شرح حال
ابوطالب با اشاره به دیدگاه های دقیق وی در فهم مطالب آورده است: وی مدت مدیدی در اصفهان کرسی تدریس داشت و بسیاری از بزرگان در آن شرکت می‌کردند. آرا و نظریه های وی چنان دقیق و معتبر بود که بیشتر مدرسان در تفهیم و القای دروس خود به مخاطبان، از آن بی‌نیاز نیستند. هر کس به کتاب وی در این زمینه مراجعه کند به میزان تسلط و فهم عمیق وی پی می‌برد؛ چه این‌که وی در این اثر میان فقه و تحقیق جمع کرده است.
ابن قاضی شهبه می‌نویسد: «وی علاوه بر
فقه و
حدیث خطیبی توانا و مشهور بود.»
اصفهانی دارای آثاری است که عبارت‌اند از:
• تعلیقه فی الخلاف؛
• طریقة فی الخلاف.
محمود بن علی در سال ۵۸۵ (هجری قمری) درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمود بن جریر اصفهانی»، ج۴، ص۴۰۷.
