• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمود بن فضل بن صباغ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمود بن فضل بن صباغ (۵۱۲ هـ.ق) محدث و حافظ بود؛ احادیث زیادی شنید و دقیق ثبت می‌کرد.
ساکن بغداد بود و از اساتیدی مانند رزق‌اللّه تمیمی، طراد زینبی، اصحاب ابوطالب بن غیلان، عبدالرحمان بن منده، عبدالوهاب، ابوالفضل بُزانی و ابوبکر بن ماجه حدیث شنید.
شاگردانی مانند ابن ناصر، ابوالفتح محمد بن علی بن عبدالسلام کاتب و مبارک بن کامل داشت.
سفری به همدان داشته که ذهبی تاریخ آن را سال ۵۰۲ (هجری قمری) نقل کرده است.
الاجزاء فی الحدیث اثر او است.
در جمادی‌الاولی سال ۵۱۲ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در قبرستان باب حرب کنار قبر بشر حافی دفن شد.



ابونصر محمود بن فضل بن محمود بن عبدالواحد صباغ اصفهانیبیشتر منابعی که به شرح حال او پرداخته اند نام او را محمود و برخی محمد آورده‌اند.
وی محدث و حافظ بود که احادیث بسیاری شنیده و آن را به دقت ثبت نموده بود.
ابن جوزی او را محدثی مورد اعتماد و برای طالبان علم، فردی مفید دانسته است.
ذهبی نیز او را دارای روشی نیکو دانسته و می‌نویسد او عارف به اسما و انساب بود.
او ساکن بغداد بود و سفری به‌همدان داشت که ذهبی به نقل از شیرویه دیلمی تاریخ این سفر را در سال ۵۰۲ آ(هجری قمری) آورده است.


صباغ در آن‌جا به رزق اللّه تمیمی و طراد زینبی و اصحاب ابوطالب بن غیلان ملحق شد و از آنان حدیث شنید.
همچنین از عبدالرحمان بن منده و برادرش عبدالوهاب و ابوالفضل بُزانی و ابوبکر بن ماجه حدیث شنید.
[۷] دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۴، ص۲۴.



ابونصر کمتر به‌نقل روایت می‌پرداخت و کسانی مانند ابن ناصر، ابوالفتح محمد بن علی بن عبدالسلام کاتب، مبارک بن کامل و برخی دیگر ازجمله شاگردان او به حساب می‌آیند.
[۹] دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۴، ص۲۴.



محمود بن فضل دارای اثری با عنوان کتاب الاجزاء فی الحدیث است.


محمود در ماه جمادی الاولی سال ۵۱۲ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در قبرستان باب حرب و در کنار قبر بشر حافی دفن گردید.
[۱۳] دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۴، ص۲۴.


۱. کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۱۱، ص۱۳۰.    
۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۸۳.    
۳. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۶۸.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۷۵.    
۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۷۵.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۷۴.    
۷. دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۴، ص۲۴.
۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۷۴.    
۹. دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۴، ص۲۴.
۱۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۸۳.    
۱۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۶۸.    
۱۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۸۳.    
۱۳. دمشقی صالحی، محمد بن احمد، طبقات علماء الحدیث، ج۴، ص۲۴.
۱۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۸۳.    
۱۵. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، طبقات الحفاظ،، ص۴۵۵.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۳۴۴.    
۱۷. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۴، ص۳۴.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «محمود بن فضل بن صباغ»، ج۴، ص۴۱۳.






جعبه ابزار