معالم الدین و ملاذ المجتهدین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مؤلف:
شیخ حسن بن شیخ زین الدین معروف به
صاحب معالم (م ۱۰۱۱ ق)
کتاب معالم از مشهورترین تصانیف
شیخ حسن است که بدین وسیله
صاحب معالم شناخته شد و در تاریخ ماندگار گشت. معالم از یک مقدمه و دو قسمت مهم
اصول و
فقه تشکیل شده بود که به مرور زمان قسمت
فقه آن جا شده و قسمت اصولش مورد توجه دانشوران در تدریس قرار گرفته است.
مقدمه این کتاب دارای یک
خطبه بسیار ارزشمند است و شامل دو مقصد و یک خاتمه نیز هست.
مقصد اول درفضل علم و عالمان و آن چه که بر آن ها واجب است نوشته شده به ضمیمه سی و نه
حدیث و نصوص قرآنی.
مقصد دوم درباره نه مطلب اصولی است که نویسنده آرای خاص خودش را ضمیمه آن ها کرده به اضافه مجموعه ای از آرای با ارزش دانشوران دیگر.
و اما خاتمه کتاب در مورد
تعادل و تراجیح است.
صاحب معالم تاریخ فراغت از این اثر مهم را چنین ضبط کرده است: «شب
یکشنبه،
ربیع الثانی، سال ۹۹۴ هجری».
حاشیه ها و شروح زیادی بر معالم نوشته شده است که برخی از آن ها عربی و برخی فارسی، برخی مبسوط و برخی مختصر، برخی مستقل و برخی هامش، برخی لفظی و برخی استدلالی، برخی خطی است و تعدادی هم چاپ شده است.
از مهمترین این حاشیه ها می توان به حاشیه پسرش
شیخ محمد، سلطان العلما،
شیخ صالح مازندرانی،
شیخ مدقق شیروانی،
شیخ محمد تقی اصفهانی،
شیخ محمد طه نجف،
سید بحرالعلوم،
شیخ مصطفی اعتمادی و ... اشاره کرد.
سایت اندیشه قم
