• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ملا صالح مازندرانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ملاّ محمد صالح، معروف به ملّاصالح مازندرانی، فرزند ملا احمد بن شمس الدین طبرسی، سروی، مازندرانی است. وی دانشمندی پارسا، زاهد، محقق، جامع معقول و منقول و دارای اخلاق فاضله و صفات حمیده بود. لقبش حسام الدین بود. وی شوهر خواهر علاّمه محمّد باقر مجلسی و داماد ملاّ محمد تقی مجلسی بود.
[۱] . ریحانه الادب، محمد علی مدرس تبریزی، ج ۵، ص ۱۴۶.

نویسنده معارف و معاریف می‌گوید:
یكی از فقهای شیعه، دانشمند بزرگ و زاهد مجاهد، ملا صالح بن ملا احمد سروی طبرسی شخصیتی جامع معقول و منقول كه در دقت نظر شهرت داشته و شرح اصول و روضه كافی او بهترین گواه این مدعی است. آن چنان محتاط بود كه گویند: وی خود می‌گفته می‌خواستم فروع كافی را نیز شرح كنم، ولی چون خود را در مرتبه اجتهاد ندیده و این كار به چنان ملكه‌ای نیاز داشت، از آن صرف نظر نمودم؛ در صورتی كه از شرح اصول و روضه‌اش معلوم است كه وی در این فن نیز اطلاعات وسیع داشته است. از پسوند «سروی» بر می‌آید كه احتمالاً اهل ساری مازندران می‌باشد.
[۲] . معارف و معاریف، سید مصطفی حسینی دشتی، ج ۶، ص ۶۳۹.

اصل آن بزرگوار از مازندران و نام والدش ملاّ احمد است و فقر و پریشانی احوال او (ملا احمد) به درجه كمال رسیده بود و لهذا از نهایت اضطرار روزی به آخوند مرحوم (ملا صالح مازندرانی) فرمود كه به جهت تحصیل معاش، به مضمون «ارض الله واسعه»
[۳] . زمر، ۱۰.





ملا صالح مازندرانی از خرمن وجود علمای بزرگی بهره‌های فراوانی گرفت، كه عبارتند از:
۱. محمد تقی مجلسی
۲. شیخ بهایی
۳. ملا عبدالله شوشتری
۴. ملا حسنعلی شوشتری



۱. علامه محمد باقر مجلسی
۲. فیض کاشانی (۱۰۰۷ ـ ۱۰۹۱ هـ . ق.)
۳. میرزا عبدالله اصفهانی تبریزی افندی



۱. حاشیه بر شرح لمعه؛
۲. حاشیه بر شرح «مختصر الاصول» عضدی.
۳. حاشیه بر «معالم» كه در جوانی تألیف كرد. این كتاب با حاشیه «معالم» خلیفه سلطان (سلطان العلماء) به چاپ رسیده است.
۴. شرح بر اصول کافی
۷. شرح بر فروع کافی
۸. شرح قصیده بُرده.
۹. شرح «قصیده دریّه» ابی‌بكر محمد بن حسین بن دریّه ازدی بصری (متوفا: ۳۲۱ هـ . ق.).
۱۰. شرح «من لایحضره الفقیه».
[۴] . زندگینامه علامه مجلسی، سید مصلح الدین مهدوی، ج ۲، ص ۳۲۳ و ۳۲۴؛ فوائد الرضویه، شیخ عباس قمی، ص ۵۴۳ و ریحانه الادب، محمد علی مدرس تبریزی، ج ۵، ص ۱۴۷.




در هیچ یك از كتب تراجم و رجال، به سال تولد ایشان اشاره نشده است و وفاتش را نیز، با تردید در شوال سال‌های ۱۰۸۰، ۱۰۸۱ و ۱۰۸۶ هـ . ق. نوشته‌اند. دو تاریخ اول، بی‌گمان اشتباه و تاریخ فوت همان سال ۱۰۸۶ هـ . ق. است. منشأ اشتباه ناقص بودن ماده تاریخ است. آخوند ملا محمد صالح مازندرانی در بقعه پدر زن خود (ملا محمد تقی مجلسی) پایین پا، در ایوانچه، دفن كردند و قبری كوتاه بسته دارد.
[۵] . زندگینامه علامه مجلسی، ج ۲، ص ۳۲۴.




 
۱. . ریحانه الادب، محمد علی مدرس تبریزی، ج ۵، ص ۱۴۶.
۲. . معارف و معاریف، سید مصطفی حسینی دشتی، ج ۶، ص ۶۳۹.
۳. . زمر، ۱۰.
۴. . زندگینامه علامه مجلسی، سید مصلح الدین مهدوی، ج ۲، ص ۳۲۳ و ۳۲۴؛ فوائد الرضویه، شیخ عباس قمی، ص ۵۴۳ و ریحانه الادب، محمد علی مدرس تبریزی، ج ۵، ص ۱۴۷.
۵. . زندگینامه علامه مجلسی، ج ۲، ص ۳۲۴.




سایت اندیشه قم    



جعبه ابزار