• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ملا محمدعلی نوری اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


حاج ملاّ محمّدعلی نوری اصفهانی (متوفای ۱۲۵۳ق)، عالم، حکیم، عارف و از فقهای اصفهان در قرن سیزدهم هجری قمری بود. ملا محمدعلی در اصفهان علوم دینی را از بزرگانی چون سیّد محمّد مجاهد، ملاّ علی نوری و محمّدحسین اصفهانی فرا گرفته و در هندوستان به ریاضت پرداخت. چندین تالیف از ایشان برجای مانده است. او در ۱۲۵۳ق درگذشت و در تخت فولاد دفن شد.


آخوند حاج ملاّ محمّدعلی بن محمّداسماعیل نوری مازندرانی، عالم، فاضل، حکیم، عارف و فقیه (ماهر، از علمای قرن سیزدهم هجری.) بود.
آخوند حاج ملاّ محمّدعلی نوری در قصبه نور مازندران متولّد شده و در اصفهان تحصیل علوم فقه و اصول و حکمت نموده، جهت تصفیه نفس به هندوستان مسافرت نموده و ریاضت کشید
[۱] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۱.    
و پس از مراجعت در اصفهان ساکن شده و عزلت و انزوا اختیار نموده و کم‌تر با مردم معاشرت و مراوده می‌نموده است.

نزد آقا سیّد محمّد مجاهد تحصیل کرد و به امر استاد کتاب نخبة الاصول را نوشت. حکمت را نزد ملاّ علی نوری آموخته و در عرفان، از شاگردان و مریدان محمّدحسین (حسین‌علی شاه) اصفهانی بوده است. سال‌ها در اصفهان به تدریس فقه و حکمت (از جمله شرح لمعه و کتب حکمت مشّاء) مشغول بود و جمعی از فضلاء در جلسات درس او حاضر می‌شده‌اند. که از آن جمله است: میرزا سلیمان تنکابنی و میرزا محمّدصادق خاتون‌آبادی.

در ۲۲ ذیقعده الحرام ۱۲۵۳ق وفات یافته و در صحن تکیه بابا رکن‌الدّین در تخت فولاد اصفهان مدفون شد.
[۲] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۱.    


کتب زیر از حاج ملاّ محمّدعلی نوری است:
۱. حواشی بر شرح لمعه؛
۲. حواشی بر مثنوی؛
[۳] مهدوی، مصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۶۶.
[۴] مهدوی، مصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، صص۳۹۳ - ۳۹۴.
[۵] مهدوی، مصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۷۳.
[۶] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۰.    
[۷] ماهدخت‌ بانو همایی و جلال‌الدین همائی، تاریخ اصفهان (تکایا و مقابر)، صص۵۹ - ۶۰.
[۸] تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۷۳.
[۹] تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۱۳۸.

۳. حواشی بر شوارق؛
۴. حاشیه بر مطول؛
۵. نخبه الاصول، به عربی در یک مقدمه و چند مبحث و خاتمه که مؤلف در پنج‌شنبه ۳ ذیقعده الحرام ۱۲۲۰ق از تالیف آن فراغت یافته است. نسخه‌ای از این کتاب به شماره ۲۸۷۰ در کتابخانه آیت اللّه مرعشی نجفی در قم موجود است که در روز ۳ شعبان ۱۲۳۷ق کتابت شده است. نسخه دیگری از این کتاب به شماره ۴۲۸۷ در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم وجود دارد که تاریخ کتابت و نام کاتب معلوم نیست. همچنین نسخه‌ای در کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره ۷۷۴۹ موجود است که کاتب و تاریخ کتابت آن ذکر نشده است. نسخه دیگری هم در مجموعه شماره ۱۳۱۶۲ در کتابخانه آستان قدس رضوی وجود دارد.
[۱۰] آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ج۲۴، ص۹۳.    
[۱۱] آقا بزرگ تهرانی، الکرام البرره، خطی.
[۱۲] مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۸، ص۷۹.
[۱۳] مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۱۱، ص۲۸۵.
[۱۴] فکرت، محمد آصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص۵۸۰.


۱. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۱.    
۲. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۱.    
۳. ↑ مهدوی، مصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۶۶.
۴. ↑ مهدوی، مصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، صص۳۹۳ - ۳۹۴.
۵. ↑ مهدوی، مصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۷۳.
۶. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۰.    
۷. ↑ ماهدخت‌ بانو همایی و جلال‌الدین همائی، تاریخ اصفهان (تکایا و مقابر)، صص۵۹ - ۶۰.
۸. ↑ تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۷۳.
۹. ↑ تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۱۳۸.
۱۰. ↑ آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ج۲۴، ص۹۳.    
۱۱. ↑ آقا بزرگ تهرانی، الکرام البرره، خطی.
۱۲. ↑ مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۸، ص۷۹.
۱۳. ↑ مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۱۱، ص۲۸۵.
۱۴. ↑ فکرت، محمد آصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص۵۸۰.


• مهدوی، مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۳۷۳.    



جعبه ابزار