• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نمرق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نُمْرُق (به ضمه نون و راء و سکون میم) و نِمْرِقَه (به کسر نون و راء و سکون میم) از واژگان نهج البلاغه به معنای پشتى و وساده كه بر آن تكيه كنند، است. این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



نُمْرُق و نِمْرِقَه: به معنای پشتى و وساده كه بر آن تكيه كنند، است.


امام علی (صلوات‌الله‌علیه) درباره اموات فرموده: «فاسْتَبْدَلُوا بِالْقُصُورِ الْمُشَيَّدَةِ، وَالـنَّمارِقِ الْمُمَهَّدَةِ، الصُّخُورَ وَ الاَْحْجارَ الْمُسَنَّدَةَ»
«يعنى عوض گرفتند به جاى عمارت‌هاى محكم و پشتى‌هاى آماده شده سنگ‌هاى قبر تكيه داده شده را. » (شرح‌های خطبه: )
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره اهل بیت (علیهم‌السلام) فرموده: «نَحْنُ الُّنمْرُقَةُ الْوُسْطَى، بِا يَلْحَقُ التّالي، وَ إِلَيْها يَرْجِعُ الْغالي.» «ما وساده و تکیه‌گاه حدّ وسط هستیم که عقب مانده به آن می‌رسد، و متجاوز به آن برمی‌گردد.» (شرح‌های حکمت: ) محمد عبده در تفسير آن مى‌گويد: همان‌طور كه به پشتى براى راحتى و آرامش تكيه مى‌كنند، اهل بيت، نيز مانند وساده‌اند كه مردم در امور دين به آن‌ها استناد مى‌كنند و «وسطى» هستند براى آن‌كه معتدل و حدّ وسطاند كه قاصر و عقب مانده به آن‌ها لا حق مى‌شود و متجاوز به آنها بر مى‌گردد. ابن میثم نيز نظير آن‌را گفته است. نگارنده اگر محمد عبده را مى‌ديدم مى‌گفتم: شما چقدر به آن‌ها، تكيه كرده‌ايد آرى شما در امور دين به ابو هریره، سعد وقاصّها، عبداللّه عمر ها تكيه كرده‌ايد نه به اهل بيت (علیهم‌السلام).


این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۶۷.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۲۴۲.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۵۸، خطبه ۲۲۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۴۶، خطبه ۲۲۱.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۴۸، خطبه ۲۲۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۵، خطبه ۲۲۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۶۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۷۰.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۸، ص۴۴۶.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۳۳۷.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۵۸.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۹۶، حکمت ۱۰۴.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۷۶، حکمت ۱۰۹.    
۱۴. صالح، صبحی نهج البلاغه، ص۴۸۸، حکمت ۱۰۹.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۵۹.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۰۳.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۰۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۶۵۱.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۱۶۶.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۲۷۳.    
۲۱. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۷۶، حکمت ۱۰۹.    
۲۲. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۰۳.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۵۸، خطبه ۲۲۵.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۹۶، حکمت ۱۰۴.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نمرق»، ج۲، ص۱۰۶۷.    






جعبه ابزار