ژیگموند تلگدی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تِلِگدی، ژیگموند، زبان شناس و
ایران شناس مجاری می باشد.
وی در ۲۹ دسامبر ۱۹۰۹/ ۱۶ ذیحجّه ۱۳۲۷ به دنیا آمد. زبانهای سامی و ایرانی را در دانشگاههای
بوداپست و
برسلاو و
پاریس فرا گرفت و در ۱۹۳۳/ ۱۳۱۲ ش، رساله دکتری خود را با عنوان آواشناسی وامواژه های ایرانی در آرامی تلمودی نوشت که در ۱۹۳۵/ ۱۳۱۴ ش در مجله آسیایی انتشار یافت. وی در تاریخ فارسی نو به تحقیق پرداخت و آن را بازسازی کرد و توانست با روشهای مبتکرانه در اعماق دوره پیش از تاریخ زبانهای ایرانی جدید نفوذ کند.
می توان پذیرفت که شیوه محتاطانه و جامع نگر درکار و پیروزیهای تلگدی در بازسازیهای تجربی و ذهنی در قلمرو
زبان فارسی ، از آنجا به دست آمد که وی در فرضیات و روشهای خود همواره میکوشید آرای اندیشمندان پیشین را بیازماید؛ از جمله، آرای زبان شناسان بزرگ قرن دوازدهم و سیزدهم/ هجدهم و نوزدهم و آرای
امانوئل کانت و سایر نمایندگان فلسفه کلاسیک آلمانی و دوران روشنگری و عقل گرایی را تلگدی در ۵ مارس ۱۹۹۴/ ۱۴ اسفند ۱۳۷۳، در بوداپست درگذشت.
بعضی از آثار تلگدی درباره زبانهای ایرانی اینهاست : «در باره ترکیب اجزا در فارسی نو»
؛ «تذکری درباره برخی نظریات درباره انواع واژه ها»
؛ «سازه شناسی فارسی نو»
«در باره یک نمونه از ساختار متشابهات در فارسی»
؛ «نظر هومبولت درباره زبان فارسی و مقایسه زبانها»
«ملاحظاتی درباره وامواژه های عربی در فارسی»
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «ژیگموند تلگدی»، شماره۳۸۳۸.