• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کعم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




کَعْم (به فتح کاف و سکون عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای بستن دهان شتر تا چيزى نخورد و كسى را به دندان نگيرد است. مَكْعُوم ( به فتح میم و سکون کاف) به معنای دهان بسته و ساكت است. این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



کَعْم (مثل عقل) به معنای بستن دهان شتر تا چيزى نخورد و كسى را به دندان نگيرد است. مَكْعُوم به معنای دهان بسته و ساكت است.


حضرت علی (علیه‌السلام) درباره بندگان خدا فرموده: «فَهُمْ بَيْنَ شَرِيد نَادٍّ وَ خَائِف مَقْمُوع وَ سَاكِت مَكْعُوم» «پس آن‌ها يا از مردم گريزان، يا ترسان مقهور و يا ساكت و زبان بسته‌اند.» (شرح‌های خطبه: )
در خلقت زمين فرموده: «وَ كَعَمَتْهُ عَلَى كِظَّةِ جَرْيَتِهِ» «زمین دریای وسط خويش را با وجود جريان آن زبان بسته كرد.» (شرح‌های خطبه: )


این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۰۵.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۱۵۵.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۹، خطبه ۳۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۷۵، خطبه ۳۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۵، خطبه ۳۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۷، خطبه ۳۲.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام‌امیرالمومنین، ج۲، ص۲۷۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۷۵.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۷، خطبه ۹۰.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۷۳، خطبه ۸۹.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۹، خطبه ۹۱.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام‌امیرالمومنین، ج۴، ص۱۳۹.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۲.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۷.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۹، خطبه ۳۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۷، خطبه ۹۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «کعم»، ج۲، ص۹۰۵.    






جعبه ابزار