• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کلح (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




کَلَح (به فتح کاف و میم) از واژگان قرآن کریم به معنای آشکار شدن دندان‌ها در عبوسی است. این کلمه تنها یک بار در کلام اللّه مجید آمده است.



کَلَح در صحاح گوید: کلوح آشکار شدن دندانها در عبوسی است. در اقرب الموارد گفته: به قولی کلوح در اصل ظاهر شدن دندان‌هاست در وقت عبوسی (مانند سرهای بریان‌ شده گوسفندان). در مجمع فرموده: کلوح برگشتن دو لب است به بالا و پائین تا دندان‌ها آشکار شود پس کالح اسم فاعل از آن است‌.


(تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَ هُمْ فِیها کالِحُونَ‌) «می‌زند آتش به چهرهای‌شان و آنها در آتش زشت منظران باشند» (نعوذ باللّه من النار) ظاهرا مراد از کالح زشت منظری است.
در نهج البلاغه خطبه ۲۱۹ در وصف مردگان فرموده: «کَلَحَتِ‌ الْوُجُوهُ النَّوَاضِرُ» «چهره‌های با طراوت بد منظر شدند.»
در نهایه گوید: در حدیث علی (علیه‌السّلام) آمده‌ «اِنَّ مِنْ وَرَائِکُمْ فِتَناً وَ بَلَاءً مُکْلِحاً مُبْلِحاً» یعنی از پس شما فتنه‌ها و بلاهائی است عبوس کننده، ناتوان کننده.


این کلمه تنها یک بار در کلام اللّه مجید آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۱۳۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ج۱، ص۵۲۳.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-حسینی، ج۲، ص۴۰۸.    
۴. جوهری، أبو نصر، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربیة، ج۱، ص۳۹۹.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۴، ص۵۷۶.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۱۰.    
۷. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۰۴.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۶۹.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۱۰۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۱۱.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۸۴.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۳۴، خطبه ۲۱۶.    
۱۳. سید شریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۰، خطبه ۲۲۰.    
۱۴. ابن اثیر، مجدالدین، نهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۴، ص۱۹۶.    
۱۵. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۰۴.    



قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «کلح»، ج۶، ص۱۳۵.    






جعبه ابزار