|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آرمین \ārmīn\، کمال‌الدین پزشک و استاد کرسی آسیب‌شناسی دانشگاه تهران بود. وی در تهران زاده شد و تحصیلات پزشکی خود را در مدرسۀ عالی طب تهران به پایان رساند و سپس در دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا و انستیتو سرطان پاریس به مطالعات تخصصی در زمینه هماتولوژی و بیماری هاجکین پرداخت. آرمین پس از درگذشت دکتر مصطفی حبیبی، بخش آسیب‌شناسی دانشگاه تهران را اداره و در ۱۳۳۴ ش به سمت استاد کرسی آسیب‌شناسی و رئیس آزمایشگاه منصوب شد. وی بنیان‌گذار موزۀ آسیب‌شناسی دانشکده پزشکی، مسئول ایجاد آزمایشگاه تحقیقات جنایی شهربانی، و از پایه‌گذاران دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد ایران بود. آرمین پژوهش‌های متعددی در زمینه آسیب‌شناسی و سرطان‌شناسی انجام داد و مقالات علمی داخلی و خارجی منتشر کرد. کمال‌الدین (۱۲۹۳-۱۳۷۴ ش/ ۱۹۱۴-۱۹۹۵ م)، پزشک و استاد کرسی آسیب‌شناسی دانشگاه تهران. وی در تهران زاده شد. پدرش، شیخ محمدرضا مجتهد قمی، در دورۀ مشروطه، امامت جماعت مسجد چهارسوق بزرگ بازار تهران را عهده‌دار بود و از روحانیان مشروطه‌خواه به شمار می‌آمد. کمال‌الدین در کودکی پدر و مادرش را از دست داد. تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسۀ حسینیه، و دورۀ متوسطه را در دبیرستانهای تدین و ثروت گذراند. آرمین در دو دورۀ اول و دوم متوسطه موفق به کسب رتبۀ اول شد و دو بار از رضا شاه پهلوی به‌عنوان دانش‌آموز نمونه جـایزه گرفت (نک : موحدی، ۱۹-۲۴) آرمین در ۱۳۱۳ ش وارد مدرسۀ عالی طب شد و از سال دوم تحصیل به‌عنوان مربی تشریح به تدریس پرداخت و در دورۀ تحصیل نزد دکتر بلر آمریکایی با کارهای فنی تالار تشریح آشنا شد. در ۱۳۱۹ ش، دکتری حرفه‌ای خود را دریافت کرد. او تمایل داشت که در رشتۀ آناتومی (تشریح) ادامۀ تحصیل دهد؛ ازاین‌رو، در آزمون دستیاری تشریح در دانشگاه تهران شرکت جست و در این آزمون او را به‌عنوان دستیار آموزشگاه بهداری مشهد پذیرفتند، اما او به مشهد نرفت و با افتتاح مطبی در نزدیکی میدان اعدام (محمدیۀ) تهران به کار طبابت پرداخت. مطب او در خیابان خیام، جنب بقعۀ امامزاده سید نصرالدین تا مدتها برپا بود (همو، ۱۹-۲۰). گفتنی است دکتر آرمین در سال ششم از تحصیلات پزشکی، ازدواج کرد و حاصل آن، دو پسر بود که بعدها هر دو پزشک شدند. دکتر آرمین در کنار فعالیتهای علمی، از کار رسیدگی به احوال بیماران بی‌بضاعت فروگذار نبود. در مطب خود برای معاینۀ بیماران، درخواست پول نمی‌کرد و هرکس در حد توان خود مبلغی جزئی می‌پرداخت. ۵.۱ - مشارکت در مقابله با بیماری تیفوس (جنگ جهانی دوم)آغاز دورۀ طبابت دکتر آرمین، هم‌زمان با جنگ جهانی دوم و شیوع بیماری تیفوس بود که پناهجویان لهستانی در تهران انتشار داده بودند. وی از شمار پزشکانی بود که فداکارانه به درمان این بیماران پرداخت؛ برای بیمارانی که توان خرید دارو نداشتند، نسخۀ مجانی می‌نوشت و خود هزینۀ دارو را به داروخانه می‌پرداخت، یا در این کار از کمکهای نیکوکاران محل استفاده می‌کرد (همو، ۲۰، ۲۲).دکتر آرمین در ۱۳۲۸ ش، به دعوت آكادمی بین‌المللی پزشكی آمریكا رهسپار آن كشور شد و در دانشگاه جانز هاپكینز به مطالعه روی بیماری هاجكین (نوعی سرطان دستگاه لنفاوی) پرداخت. در ۱۳۲۹ ش، برای ادامۀ تحصیل به دعوت پروفسور شارل اُبرلین، نخستین رئیس دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران، رهسپار فرانسه شد و در انستیتو سرطان پاریس در گروه هماتولوژی (خون‌شناسی) بیمارستان به‌صورت بورسیه مدتی را به مطالعه پرداخت و گزارش كار خود را با عنوان «مطالعۀ بافت و آسیب‌شناسی گانگلیون در ۶۴ بیمار» در انستیتو سرطان پاریس تنظیم کرد و به دانشكدۀ پزشکی دانشگاه تهران ارائه نمود. در ایام حیات دکتر مصطفى حبیبی (د ۱۳۲۷ ش)، بنیان‌گذار آسیب‌شناسی در ایران، دکتر آرمین به‌عنوان دستیار در بخش آسیب‌شناسی دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران مشغول به فعالیت شد و پس از درگذشت دکتر حبیبی، بخش آسیب‌شناسی را او و دکتر رحمتیان اداره کردند. دکتر آرمین در ۱۳۳۴ ش، با رأی شورای دانشكده به‌عنوان استاد کرسی آسیب‌شناسی و رئیس آزمایشگاه دانشکدۀ پزشکی انتخاب شد (همو، ۲۱). دکتر آرمین در ۱۳۵۲ ش، به دعوت شهربانی کل کشور و موافقت دانشگاه تهران برای مدت دو سال در شهربانی مأمورِ ایجاد آزمایشگاه تحقیقات جنایی شد. همچنین در نخستین انتخابات سازمان نظام‌پزشکی تهران به‌عنوان نمایندۀ پزشکان تهران انتخاب گردید. موزۀ آسیب‌شناسی دانشکدۀ پزشکی را او راه‌اندازی کرد. دکتر آرمین دوازدهمین رئیس دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران، میان سالهای ۱۳۵۰-۱۳۵۱ ش بود. وی در ۱۳۶۲ ش بازنشسته شد، اما همچنان به فعالیتهای علمی می‌پرداخت و پس از جدایی دانشگاه علوم پزشکی از دانشگاه تهران، در شمار مشاوران دانشگاه علوم پزشکی درآمد. او را از پایه‌گذاران دانشکدۀ پزشکی دانشگاه آزاد ایران شمرده‌اند (همانجا). دکتر آرمین از ۱۳۶۹ ش به عضویت فرهنگستان علوم پزشکی درآمد (علی‌احمدی، ۲۷۰). از دیگر سوابق اجرایی او می‌توان این موارد را یاد کرد: عضویت در آكادمی علوم نیویورك، عضویت در انجمن بین‌المللی آسیب‌شناسی، عضویت در انجمن بین‌المللی جراحان، عضویت در هیئت امنای فرهنگستان علوم پزشكی، سرپرستی گروه آسیب‌شناسی دانشكدۀ پزشكی دانشگاه ایران، مدیریت گروه پزشكی قانونی دانشكدۀ پزشكی دانشگاه ایران، سرپرستی گروه آسیب‌شناسی و بافت‌شناسی و جنین‌شناسی دانشگاه آزاد ایران، ریاست انستیتوعالی بیمارستانها، عضویت در كمیتۀ ترفیع انتصابات دانشكدۀ پزشكی تهران، مدیریت گروه آسیب‌شناسی دانشكدۀ پزشكی دانشگاه تهران، معاونت فنی و تحقیقاتی دانشكدۀ پزشكی دانشگاه تهران، نمایندگی دانشگاه تهران در كنگرۀ انرژی اتمی در زمان صلح، و دبیر کل سازمان نظام‌پزشکی تهران («رؤسای ... »، بش ). از آثار علمی دکتر آرمین در زمینۀ پزشکی، می‌توان از اینها نام برد: آسیب‌شناسی لنفوگرانولوماتوز بدخیم در ایران (۱۳۲۸ ش)؛ آسیب‌شناسی آزردگی سیستم ریتکولو آندوتلیال (۱۳۳۱ ش)؛ آسیب‌شناسی آزردگیهای سورنال، غدۀ فوق کلیوی (۱۳۳۳ ش)؛ آسیب‌شناسی آزردگی گانگلیون استلر (نتیجۀ مطالعه در انستیتو سرطان پاریس، ۱۹۵۰ م، چ ۱۳۳۱ ش)؛ سرطان‌شناسی در دو جلد (۱۳۳۴-۱۳۳۷ ش) (مشار، ۱/ ۷۴، ۳/ ۲۹۷۴). دکتر آرمین تألیفاتی چند نیز به‌صورت مقاله‌های علمی در مجله‌های معتبر ایرانی و خارجی منتشر کرده است.
[۱]
«رؤسای دانشکده»، دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمـات بهداشتی ـ درمـانی تهـران (مل).
[۲]
علی‌احمدی، عقـاب، «رویدادهای فرهنگی و هنـری»، کلک، تهران، ۱۳۶۹ ش، شم ۱۰.
[۳]
مشار، خانبابا، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، تهران، ۱۳۵۰-۱۳۵۲ ش.
[۴]
موحدی، محمدمهدی، زندگی‌نامه پزشکان نام‌آور معاصر ایران، تهران، ۱۳۷۹ ش.
[۵]
School of Medicine ...
[۶]
www.medicine.tums.ac.ir (acc. ۲۵/ ۲/ ۱۳۹۵).
• تاره، مسعود، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «کمال آرمین»، ص۳۴۴. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
