... تا دوران سیوطی، شرح وبسط داده شده است. ... فصل ... مقیس‌علیه، مقیس، علت یا جامع و حکم، پرداخته شده ... در آثار سیوطی؛ علت موجبه وعلت مجوزه؛ تخصیص علت؛ علتبسیطومرکب؛ تعلیل به امور ... عدمی و...، از جمله ...
... و غیر موجبه، علتبسیطومرکب، تعلیل به دو علت، تعلیل دو حکم به یک علت ... ، نقش علت ... ، تعارض علل و ... عکس، بیان علت، اصول، استحسان، استقراء و دلیل باقی. ...
... دیگر می پردازد. علت عنصری، علت فاعلی، علت صوری وعلت غایی علل چهارگانه جسم ... اوضاع و احوالکواکب و... پرداخته است. قوا و افعالاجسام بسیطهومرکبه، در ... ، بحثی دوباره در علت تانیث و تذکیر، مطرح کرده و اختلافطول عمر ...
... علتو معلول باطل می‌شد. خدا «او» است و هیچ چیز مرکب یا بسیطی ... باقی می‌ماند و هر چیز مرکب یا بسیطی را او بدان ... بسیط روحانی ، بسیط جسمانی ومرکب جرمانی ابداع شده اند. ... علت های فعال ... كنند، جرمى است ميان بسيط روحانى ومركب جسمانى، آنچه از آن ...
