• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیات استدراج

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آیات بیانگر عذاب های تدریجی خداوند نسبت به گناهکاران را آیات استدراج گویند.




" استدراج " در لغت به معناى " نزدیک شدن و نزدیک کردن " است.



در اصطلاح، درجه کسى را به تدریج و پله پله پایین آوردن است، تا جایى که بدبختى اش به نهایت برسد و در ورطه هلاکت بیفتد.



خدای تعالى وقتى بخواهد با کسى چنین کند، نعمت پیاپى به او مى دهد، هر نعمتى که مى دهد به همان مقدار سرگرم و از سعادت خود غافل مى شود و در شکر آن کوتاهی نموده، کم کم خداى صاحب نعمت را فراموش مى کند. پس از اعطای نعمت، خداوند به او مهلت مى دهد تا سرانجام به کیفر برسد؛ از این رو، استدراج با امهال همراه است.



در قرآن کریم دو آیه وجود دارد که " واژه استدراج " به صورت فعل در آن به کار رفته و به آن " آیات استدراج " مى گویند.

۴.۱ - آیه اول


۱ - " والذین کذّبوا بایاتنا سنستدرجهم من حیث لا یعلمون ؛ و منکران آیات خود را آهسته آهسته، به نحوى که درنیابند، فرو مى گیریم. "

۴.۲ - آیه دوم


۲ - " فذرنى و من یکذّب بهذا الحدیث سنستدرجهم من حیث لا یعلمون ؛ پس مرا با کسانى که این سخن را تکذیب مى کنند، وابگذار، زود است که آهسته آهسته به نحوى که در نیابند، فرو خواهیمشان گرفت ".



ولى نویسنده کتاب "التمهید" ۲۴ آیه از آیات قرآن را برمى شمارد که یا به تصریح و یا به تلویح و اشاره، بر مسئله استدراج دلالت دارند.
آیات ۱۸۲ و ۱۸۳ از سوره اعرافو آیات ۴۴ و ۴۵ از سوره قلمو آیات ۱۷۸ ،۱۹۶، ۱۹۷ از سوره آل عمرانو آیه ۳۲ از سوره رعدو آیات ۴۴، ۴۸ از سوره حجو آیه ۴۴ از سوره انعامو آیه ۸۵ از سوره توبهو آیه ۴۸ از سوره هودو آیات۵۴-۵۶ از سوره مؤمنونو آیه ۳ از سوره حجرو آیه ۴۶ سوره مرسلاتو آیات ۱۵ - ۱۷ از سوره طارقو آیات ۳۳ - ۳۵ از سوره زخرف.



طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۹، ص۳۴۷.    
معرفت، محمد هادی، التمهید فى علوم القرآن، ج۳، ص۳۱۶-۳۲۰.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۷، ص۳۲-۳۵.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۲۴، ص۴۱۵-۴۱۷.


 
۱. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۳.    
۲. قلم/سوره۶۸، آیه۴۴.    
۳. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۲.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۳.    
۵. قلم/سوره۶۸، آیه۴۴.    
۶. قلم/سوره۶۸، آیه۴۵.    
۷. آل عمران/سوره۳، آیه۱۷۸.    
۸. آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۶.    
۹. آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۷.    
۱۰. رعد/سوره۱۳، آیه۳۲.    
۱۱. حج/سوره۲۲، آیه۴۴.    
۱۲. حج/سوره۲۲، آیه۴۸.    
۱۳. انعام/سوره۶، آیه۴۴.    
۱۴. توبه/سوره۹، آیه۸۵.    
۱۵. هود/سوره۱۱، آیه۴۸.    
۱۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۵۶-۵۴.    
۱۷. حجر/سوره، آیه۳.    
۱۸. مرسلات/سوره۷۷، آیه۴۶.    
۱۹. طارق/سوره، آیه۱۷-۱۵.    
۲۰. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۵-۳۳.    




مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.    



جعبه ابزار