ابن‌رسام (خام)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِبْن‌رَسّام، شهاب‌الدين ابوالعباس احمد بن ابى بكر بن احمد قادری حلبى (ح ۷۷۳-۸۴۴ق/۱۳۷۱-۱۴۴۰م)، محدث، فقيه و قاضى حنبلى. او در حماة سوريه چشم به جهان گشود و هم در آنجا به تحصيل علوم مختلف پرداخت، از اين رو به حَمَوی نيز شهرت يافت. پس از آن به دمشق، حمص، طرابلس، بعلبك و قاهره سفر كرد. در حماة و شهرهای ياد شده، از عالمانى چون شهاب‌الدين ابوالعباس مرداوی، حسن بن ابى‌المجد، احمد بن حسين حمصى، اسماعيل بن بردس، ابوعبدالله شمس‌الدين بن اليونانيه، بلقينى و عراقى فقه و حديث آموخت و از محدثانى چون ابن‌رجب، ابن سند، عبدالرحيم بن محمود بن خطيب، يحيى بن يوسف رَحَبى و ابن‌محب اجازه روايت يافت. (سخاوی، ج ۱، ص۲۴۹-۲۵۰؛ ابن عماد، ج۷، ص۲۵۳) برخى از محدثان چون ابن‌فهد و ابن‌موسى مراكشى از وی حديث نقل كرده‌اند. (سخاوی، ج ۱، ص۲۴۹-۲۵۰) به عقيده سخاوی هر چند به ابن‌رسام اجازه فتوی داده شد، اما از نظر علمى طبقه‌اش متوسط، بلكه پايين‌تر بوده است. (سخاوی، ج ۱، ص۲۴۹-۲۵۰)
با اينكه ابن‌رسام به وعظ نيز اشتغال داشت، ولى بيشتر به كار قضا مى‌پرداخت. وی مدتى در حماة و يك چند در طرابلس و حلب به امر قضا مشغول بود. پس از مدتى اقامت در حلب باز به حماة رفت و آنجا تا پايان عمر عهده‌دار منصب قضا بود. (سخاوی، ج ۱، ص۲۴۹-۲۵۰)
از ابن‌رسام دو اثر بر جای مانده است: ۱. الاربعين فى الاسلام من الاحاديث النبوية عن اربعين من مشايخ الاسلام، نسخه‌ای از آن به خط مؤلف در بانكيپورموجوداست؛ (مولوی عبدالحميد، ج۱، ص۳۷) ۲. عقدالدّرر و اللا¸لى فى فضل الشهور و الايام والليالى. (سخاوی، ج ۱، ص۲۴۹-۲۵۰؛ خديويه، ج ۶، ص۱۵۶) ابن‌عماد نيز كتابى با عنوان لطائف المعارف در وعظ از وی ذكر كرده است. (سخاوی، ج ۱، ص۲۴۹-۲۵۰؛ خديويه، ج ۶، ص۱۵۶)
فهرست منابع:
(۱)عبدالحى ابن‌عماد، شذرات الذهب، قاهره، ۱۳۵۱ق؛
(۲)خديويه، فهرست؛
(۳)محمد سخاوی، الضوء اللامع، قاهره، ۱۳۵۳ق؛
(۴)مولوی عبدالحميد، مفتاح الكنوز الخفية، پتنه، ۱۹۱۸م.
